Czym jest dropshipping? Dlaczego ten model logistyczny wciąż budzi tak duże kontrowersje? Na czym polega logistyka dropshipping i czym różni się od modelu fulfillment?
Mimo ogromnej popularności, jaką cieszy się ten model logistyczny, dropshipping w dalszym ciągu utożsamiany bywa z czymś nielegalnym lub nieuczciwym. Nie ma w nim jednak niczego, co mogłoby budzić wątpliwości, a tym bardziej sądzić, że kupując od sprzedawcy wykorzystującego dropshipping w swoim sklepie internetowym, padniemy ofiarą oszustwa.
Czym jest dropshipping?
Mimo ogromnej popularności dropshippingu, a także wykorzystywaniu tego modelu przez największe na świecie firmy – także te z S&P500 – pojęcie dropshippingu z niewiadomych przyczyn ewoluowało nierzadko do granic absurdu. Głównie za sprawą osób handlujących lub pośredniczących w transakcjach na ogólnodostępnych platformach handlowych, takich jak Amazon, Aliexpress czy Ebay. Także nasze – ongiś rodzime – Allegro, przesycone jest ofertami osób oraz firm, które same siebie określają np. mianem “dropshipperów” – cokolwiek by to oznaczało, stosując przy tym pośrednictwo w zakupie produktów przez konsumentów…
Podstawowego pojęcia dropshippingu nie rozumieją nie tylko adepci przedsiębiorczości, ale także wiele instytucji państwowych, jak choćby urzędy skarbowe, które nierzadko w interpretacjach podatkowych posługują się oksymoronami typu: “…rolą sprzedawcy, jest pośrednictwo…”. I tak, jak nie kwestionujemy samych interpretacji podatkowych, które de facto są wykładnią w aspekcie rozliczeniowym wszelkich transakcji handlowych, tak nie sposób zgodzić się z logiką przedłożonego powyżej sformułowania.
Niejednokrotnie spotkać się można także ze stwierdzeniami, iż dropshipping to model sprzedaży, sposób prowadzenia biznesu, czy też rodzaj pośrednictwa, bądź forma prowadzenia działalności gospodarczej. W każdym micie jest oczywiście źdźbło prawdy, jednak nie zmienia to faktu, że dalej jest on wyłącznie mitem.
W zrozumieniu dropshippingu nie pomogą także wpisy w ogólnodostępnych mediach, które nierzadko posługują się krzykliwymi tytułami określającymi dropshipping, jako – w najlepszym wypadku – formę pośrednictwa. W najgorszym zaś insynuując, iż dropshipping jest działaniem nielegalnym, tudzież nieuczciwym. Problem ten dokładnie poruszymy jednak w dalszej części.
Logistyka fulfillment
Aby w pełni wyjaśnić czym jest dropshipping, który został zapoczątkowany już w latach 60/70-tych XX wieku, należy najpierw przybliżyć pojęcie zaczerpnięte z branży logistycznej, a stosowane przez takich gigantów jak np. Amazon.
Pojęciem tym jest fulfillment. Polega on na outsourcingu procesów logistycznych zachodzących w danym przedsiębiorstwie firmie zewnętrznej, która odpowiedzialna jest np. za magazynowanie, kompletowanie, pakowanie, a także wysyłkę produktów. Niektóre firmy logistyczne w ramach pełnego fulfillment udostępniają szereg opcji dodatkowych, takich jak wykonywanie zdjęć danego produktu czy też tworzenie materiałów wideo. Wiele z nich zajmuje się także posprzedażną obsługą klienta, np. obsługą zwrotów i procesami reklamacyjnymi.
Odbywa się to na każdorazowe zlecenie sprzedawcy, po dokonaniu zakupu przez klienta – przyjmijmy bowiem, że właścicielem towaru jest sklep internetowy. Dzięki temu rozwiązaniu sprzedawca np. sklep internetowy, skupia się wyłącznie na sprzedaży swoich produktów, marketingu oraz budowie wizerunku, a nie logistyce, która bywa niezwykle wymagająca zarówno dla małych, jak i dużych podmiotów. Całkowite wyeliminowanie konieczności magazynowania, pakowania oraz samej wysyłki produktów, jest na tyle nieoceniona w prowadzeniu e-handlu, że większość dużych firm z tego segmentu rynku, wykorzystuje outsourcing logistyczny w swoich przedsiębiorstwach.
Dobrze przygotowane zaplecze logistyczne oraz zautomatyzowane procesy wysyłkowe pozwalają na szybkie i pewne dostarczenie oferowanych produktów do klientów końcowych – konsumentów. Nieodłącznym składnikiem sprzedaży wysyłkowej jest wysyłka detaliczna, na co większość – zwłaszcza dużych – producentów nie wyraża zgody. Nie jest to nic nadzwyczajnego, ponieważ ich misją jest produkcja masowa i odbiory kontraktowe / hurtowe.
I tu właśnie rozwiązaniem jest logistyka fulfillment, która dobrze skalibrowana pod kątem danego przedsiębiorstwa, pozwoli także na wysyłkę detaliczną. Pracownicy firmy przyjmą ilości paletowe na magazyn, by następnie “rozdrobnić” go na pojedyncze sztuki, w dalszej kolejności przygotować do wysyłki i finalnie wysłać do konsumentów. Za każdy z tych procesów odpowiada firma logistyczna. Właściciel towaru nie bierze udziału w żadnym z tych procesów.
Logistyka dropshipping
Na przestrzeni kilku ostatnich lat spotkałem wielu przedsiębiorców – mniejszych i całkiem dużych – którzy poruszali tematykę dropshippingu wielokrotnie. Przestudiowałem także ogromne ilości stron internetowych w poszukiwaniu jednej, konkretnej definicji dropshippingu, co każdorazowo kończyło się tymi samymi wnioskami – brak takowej.
Trafiłem na przeróżne sformułowania i tezy, jednak wciąż były to w większości zaczerpnięte z sieci, a napisane z przeinaczeniem te same określenia. Także na łamach Wikipedii (pl oraz com) widnieją dwie niejednoznaczne definicje dropshippingu. Wynika to faktu, iż oba te wpisy posiłkują się innymi materiałami źródłowymi.
Analizując rozwój dropshippingu od lat 60-tych doszedłem do wniosku, że jest on niezwykle zbliżony do outsourcingu logistycznego w modelu fulfillment, z tą jednak różnicą, że przypisuje się go wyłącznie do logistyki, oferowanej bezpośrednio przez dostawcę (hurtownię, producenta, etc.) Nie łączy się go jednak z samą wysyłką detaliczną oferowaną przez firmy logistyczne stosujące fulfillment np. na zlecenie sprzedawcy. W obu przypadkach sprzedawca nie posiada tegoż towaru we własnym magazynie, ani nie bierze udziału w procesach logistycznych, a przecież to właśnie najczęściej jest wykładnią dropshippingu.
Warto dodać w tym miejscu także informację, iż wiele firm świadczących kompletne usługi logistyczne (fulfillment) także oferuje “wysyłkę produktów w dropshippingu”. Niektóre z nich dropshippingiem określają wysyłkę drobnicową do klientów docelowych sprzedawcy internetowego (właściciela produktów) inne zaś, posługując się terminem dropshipping, mają na myśli wysyłkę drobnicową do klientów firm współpracujących z właścicielem towarów. Branża logistyczna jak widać, także pojęcie dropshippingu rozumie dwojako.
Co to jest dropshipping?
Najzwięźlejszym określeniem będzie definicja, którą z wielkim trudem udało się wydobyć ze strony Obserwatorium Językowego Uniwersytetu Warszawskiego, a brzmi ona tak:
Dropshipping: model logistyczny sprzedaży internetowej, w którym proces wysyłki towaru zostaje zlecony dostawcy
Autor definicji: Pan Patrycjusz Pilawski, Redaktor: Jan Burzyński.
Zawarte jest w niej wszystko, co powinno stanowić wykładnię do pojmowania dropshippingu w sposób prawidłowy. Jest tu bowiem mowa zarówno o sprzedawcy, dostawcy oraz zachodzącym procesie logistycznym (wysyłka). Nie sposób zgodzić się wyłącznie z określeniem “sprzedaży internetowej”, sprzedaż może być bowiem wysyłkowa, ale pomijająca internet jako źródło komunikacji, jednak jest to już wyłącznie aspekt kosmetyczny.
W dalszej kolejności możemy także wykorzystać definicję użytą w rodzimej wersji Wikipedii, która dość czytelnie obrazuje zachodzące procesy i którą to miałem przyjemność współtworzyć:
Dropshipping – model logistyczny sprzedaży przez internet polegający na przeniesieniu procesu wysyłki towaru na dostawcę. Rola sklepu internetowego w tym modelu logistycznym sprowadza się do zbierania zamówień i przesyłania ich do dostawcy, który realizuje wysyłkę towaru do klienta. Podobnie jak w przypadku całego handlu detalicznego, sprzedawca osiąga zysk z różnicy pomiędzy ceną hurtową a detaliczną.
Oparta ona została o wyjątkowo cenne w tej materii opracowanie przygotowane przez dr hab. inż. Grzegorza Chodaka z Politechniki Wrocławskiej, autora wielu publikacji naukowych między innymi z zakresu handlu elektronicznego i logistyki w sklepie internetowym. W opracowaniu tym autor w niezwykle czytelny sposób przedstawił definicję dropshippingu w ujęciu logistycznym:
Drugim modelem outsourcingu logistycznego jest dropshipping, polegający na tym, że sklep przyjmuje zamówienie, które jest realizowane przez dostawcę.
Grzegorz Chodak Wybrane zagadnienia logistyki w sklepach internetowych – modele, badania rynku. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej – Wrocław 2014
Czytelniejszej definicji dropshippingu przedłożyć już nie sposób.
Kolejnym solidnym przykładem na prawidłowe określenie dropshippingu jest:
Model ten oparty jest na outsourcingu usług logistycznych, a co za tym idzie partnerstwie na linii e-sklep- dostawca.
Autorem tych słów, jest dr hab. Krystyna Iwińska-Knop, profesor Uniwersytetu Łódzkiego. I tutaj także posłużono się pojęciem sprzedawcy (e-sklep), dostawcy, a także logistyki.
Dropshipping definicja
Jeśli miałbym pokusić się o interpretację pojęcia dropshipping i końcowe wysunięcie własnej definicji, brzmiałaby ona następująco:
Dropshipping to model logistyczny praktykowany w detalicznej sprzedaży wysyłkowej, w którym sprzedawca zleca współpracującemu ze sobą dostawcy, wysyłkę produktów do klienta finalnego, a tym samym eliminuje we własnym przedsiębiorstwie wszystkie procesy logistyczne zachodzące w obrocie towarowym.
Wróćmy jeszcze na chwilę do relacji sprzedawca – dostawca. Relacje te odbywają się na zasadach współpracy pomiędzy dwoma podmiotami mającymi wspólny cel gospodarczy, jakim jest sprzedaż. W aspekcie dropshippingu (logistyki / wysyłki) współpraca ta nie różni się absolutnie niczym od typowych relacji handlowych występujących z wykorzystaniem klasycznej formy logistyki. Umożliwia ona jedynie wykorzystanie przez sprzedawcę bazy produktowej dostawcy, w celu udostępnienia jej klientom finalnym, bez konieczności magazynowania tych produktów w siedzibie sprzedawcy.
Dostawca, na zlecenie sprzedawcy, dostarcza produkt do klienta finalnego. I tym właśnie jest dropshipping w najczystszej formie, jednak znaczenie ma tak naprawdę sama logistyka, a nie to, w jaki sposób sprzedawca nabywa prawa do produktów. Dropshipping nie jest bowiem formą współpracy, a wyłącznie formą / częścią logistyki, która pozwala na dostawę produktów w ilości detalicznej do klienta finalnego, bez konieczności magazynowania, kompletowania i wysyłania tych produktów przez sprzedawcę.
Czytaj także: Pozorny dropshipping – co to takiego?
Dodatkowym aspektem, który warto poruszyć jest także kwestia rozliczeń pomiędzy sprzedawcą, a dostawcą. Wiele osób bowiem uważa, iż pojęcie dropshippingu określa także kwestie finansowe, co jest oczywiście całkowicie błędnym twierdzeniem. Jeśli bowiem dropshipping jest wyłącznie modelem, lub wg. niektórych wyłącznie procesem logistycznym, to nie ma on bowiem wpływu na samą formę rozliczeń. Te warunkuje wyłącznie umowa handlowa zawarta pomiędzy sprzedawcą, a dostawcą.
Abyśmy mogli mówić o dropshippingu, musimy pamiętać o tym, że wymaga on trzech składowych: sprzedawcy, dostawcy, klienta. W przypadku pośrednictwa w obrocie towarowym pojęcie dropshippingu nie będzie miało już najmniejszego sensu. Zadaniem pośrednika jest bowiem co do zasady połączenie dwóch stron transakcji, a nie sama sprzedaż produktów. Nie możemy zatem uznać, iż dropshipping występuje w przypadku pośrednictwa, ponieważ jest to usługa świadczona na rzecz jednej ze stron umowy kupna – sprzedaży, gdzie wynagrodzeniem pośrednika / agenta jest nie marża, a wyłącznie prowizja.
Dropshipping przykłady
Na zakończenie warto przedłożyć kilka prostych przykładów, w których wykorzystywany jest dropshipping i/lub fulfillment.
Przykład 1
Producent elektroniki posiada zakłady produkcyjne w Holandii. Przygotowuje tam między innymi telewizory, które są odbierane przez hurtownie, a następnie magazynowane w ich centrach logistycznych. Hurtownia ta zaopatruje sklepy stacjonarne oraz internetowe. Posiada także możliwość wysyłki drobnicowej, dzięki czemu sklepy internetowe nie muszą magazynować samodzielnie oferowanego przez hurtownie asortymentu, a jedynie zlecają jego wysyłkę do swoich klientów, gdy ci dokonają zakupu. Sprzedawcy bazują wyłącznie na zwartych z hurtowniami umowach o współpracy.
Przykład 2
Producent mebli posiada zakład produkcyjny w Wielkopolsce, jednak nie posiada odpowiedniego zaplecza, aby móc magazynować wytworzone produkty. Jego odbiorcami są głównie sklepy internetowe, które oczekują szybkiej realizacji zamówienia i wysyłki do klientów końcowych. Producent decyduje się na outsourcing logistyczny i zleca go firmie, która będzie magazynować, pakować i dostarczać wykonane meble do klientów sklepów internetowych. Po złożeniu zamówienia przez sklep internetowy u producenta, ten przesyła zamówienie do firmy logistycznej, a ta zaś wysyła produkt do konsumenta.
Przykład 3
Importer artykułów dekoracyjnych sprowadza do Irlandii asortyment z całego świata. Przechowuje go w swoich magazynach, z którego odbierają go w ilościach hurtowych (paletowych) hurtownicy zaopatrujący sklepy stacjonarne w Wielkiej Brytanii. Importer współpracuje jednak także ze sprzedawcami internetowymi z całego świata i oferuje wysyłkę drobnicową do ich klientów. Po złożeniu zamówienia przez sklep internetowy, importer wysyła dany produkt na adres konsumenta. Sklepy internetowe bazują na umowie o współpracy z importerem.
Przykład 4
Niewielki producent dywanów prowadzi sprzedaż wyłącznie w sklepie internetowym. Sam wytwarza sprzedawany asortyment, jednak nie magazynuje go samodzielnie, a zleca to firmie zewnętrznej, która dba także o jego pakowanie i wysyłkę. Po złożeniu zamówienia w sklepie internetowym producenta, ten przesyła zlecenie wysyłki do firmy logistycznej.
Mam nadzieję, że po dzisiejszym wpisie wiesz już, co to jest dropshipping i jakie są jego podstawowe założenia. A skoro tak, to możemy przejść do kolejnego wpisu i poznać historię dropshippingu.