Kontrakty na różnicę kursową (CFD, ang. Contracts for Difference) to instrumenty finansowe, które umożliwiają inwestorom spekulowanie na zmianach cen różnych aktywów, na przykład metali i surowców, bez konieczności ich fizycznego posiadania. CFD zyskały na popularności w ostatnich latach, stając się ważnym narzędziem w arsenale zarówno początkujących, jak i zaawansowanych inwestorów. W Internecie bardzo często wspomina się jednak, że kontrakty CFD są bardzo ryzykowne i ich stosowanie może być pierwszym krokiem do bankructwa. Czy tak jest w rzeczywistości? Czy inwestowanie w CFD jest bezpieczne?
Jak działają kontrakty CFD?
CFD zostały po raz pierwszy wprowadzone na rynek w Wielkiej Brytanii w latach 70. XX wieku jako sposób na obejście opłat skarbowych. Z czasem, dzięki swojej elastyczności i możliwości zysku zarówno na wzrostach, jak i spadkach cen, stały się popularne na całym świecie, rozpowszechniając się również obecnie. Dziś CFD oferują dostęp do szerokiej gamy rynków, w tym akcji, indeksów, towarów, walut i kryptowalut.
Wbrew mitom, mechanizm działania kontraktów CFD jest stosunkowo prosty, choć jego zrozumienie wymaga odrobiny wiedzy z zakresu finansów inwestycyjnych. Otwierając pozycję na CFD, nie nabywamy fizycznie danego aktywa, nie stajemy się również jego właścicielem – w zamian, zawieramy umowę z brokerem, która odzwierciedla różnicę między ceną otwarcia (“zakupu”), a ceną zamknięcia (“sprzedaży”) pozycji. Pamiętajmy przy tym, że kontrakty CFD służą również do gry “na spadki”, zatem otwarcie pozycji może być równoznaczne z teoretyczną sprzedażą aktywa, a zamknięcie z jego zakupem. To istotny szczegół!
W praktyce, wielu traderów inwestuje w kontakty CFD z użyciem dźwigni finansowej, czyli lewara. To narzędzie ma zresztą ogromny wpływ na rentowność całej operacji – dźwignia 1:10 sprawia, że inwestując kwotę 1000 złotych możesz otworzyć pozycję o wartości 10 000 złotych, co pozwala na osiąganie o wiele wyższych zysków. Z drugiej jednak strony, straty również będą 10 razy większe, co znajduje swoje odzwierciedlenie w statystykach. Jak pokazują badania, od 74 do 89% inwestorów detalicznych ponosi straty związane z korzystaniem z CFD.
Na potrzeby tego artykułu dodajmy, że nieodzownym elementem inwestowania w kontrakty CFD jest margin, czyli depozyt zabezpieczający. Najprościej mówiąc, jest to kwota przechowywana na rachunku maklerskim inwestora, za pomocą której zabezpieczone są otwarte pozycje. Depozyt jest dynamiczny i będzie się zmieniać w zależności od aktualnej wartości pozycji.
Zobacz również: Jak zdobyć finansowanie na badania dla firmy?
Zalety inwestowania w kontrakty CFD
Nikt nie inwestowałby w kontrakty na różnice kursowe, gdyby nie miało to sensu. W istocie, zalet CFD jest naprawdę wiele i warto je wymienić:
- Elastyczność i dostępność: CFD umożliwiają inwestowanie w szeroki zakres rynków i aktywów z jednego rachunku. O ile zakup akcji i kryptowalut w standardowy sposób nie stanowi problemu, o tyle trudno wyobrazić sobie posiadanie 20 ton kakao lub pszenicy w celach spekulacyjnych;
- Możliwość zarabiania na spadkach cen: w przeciwieństwie do standardowych akcji (STC), CFD umożliwiają zarabianie również wtedy, gdy na giełdach dominują negatywne sentymenty. Pozycje krótkie, znane również jako shorty, są realizowane właśnie za pomocą kontraktów na różnice kursowe;
- Dźwignia finansowa: jak już wspomnieliśmy, dźwignia daje Ci możliwość otworzenia naprawdę dużych pozycji przy użyciu stosunkowo niewielkiego kapitału. To sprawia, że kontrakty CFD są bardzo atrakcyjne dla inwestorów z mniej zasobnym portfelem;
- Dostęp do globalnych rynków: Dzięki CFD, jako inwestor możesz uzyskać ekspozycję na międzynarodowe rynki i aktywa, co pozwala na uzyskanie lepszej dywersyfikacji portfela.
Jak widać, kontrakty CFD to naprawdę wszechstronne narzędzia inwestycyjne, które otwierają wiele możliwości. Niestety, byłoby zbyt pięknie, gdyby nie pojawiły się też żadne wady, a tych jest akurat równie wiele.
Zobacz również: kiedy warto decydować się na outsourcing księgowości?
Ryzyka związane z kontraktami CFD
Wspomnijmy zatem o ryzykach inwestowania w kontrakty na różnice kursowe:
- Ryzyko wysokiej dźwigni finansowej: wiemy jak kuszące jest inwestowaniem z lewarem. Dźwignia na poziomie 10, 20, 30, a nawet 100 razy daje możliwość osiągnięcia niebotycznych zysków przy nawet minimalnych różnicach kursowych, jednak im wyższy mnożnik, tym bardziej zbliżamy się do hazardu, a oddalamy się od inwestowania… Ryzyko jest naprawdę duże, co odzwierciedlają statystyki dostępne w wielu miejscach;
- Ryzyko zmienności rynku: ten punkt jest w zasadzie pochodną argumentu numer 1. Rynki mają tendencję do zaskakiwania inwestorów i wielokrotnie zdarzało się już, że choć ceny miały spadać, wzrosty wciąż się utrzymywały. Taka nieprzewidywalność może bardzo zaszkodzić Twoim finansom. Czy na pewno jesteś na nią gotowy?
- Ryzyko związane z płynnością rynku: nadmierna lub niewystarczająca płynność jest także problematyczna przy inwestowaniu w akcje, jednak kontrakty CFD, które często oparte są na lewarze są pod tym kątem jeszcze gorsze. Pamiętaj, że zmiana kursu o 1% przy dźwigni może oznaczać nawet całkowite wyzerowanie Twojego portfela. Tu nie ma miejsca na błędy;
- Ryzyko związane z brokerem: wybór brokera jest kluczowy i nie można go lekceważyć. Prowizje przy tradingu mają ogromne przełożenie na ROI, zatem warto ich pilnować.
Koszty inwestowania w kontrakty CFD
Inwestowanie w kontrakty CFD wiąże się z różnymi kosztami, które sumarycznie, mogą skumulować się na naprawdę duże kwoty. Wskażmy te najważniejsze:
- Spread: spread, czyli różnice między ceną kupna a ceną sprzedaży to w zasadzie podstawowy koszt transkacyjny, którego nie da się w żaden sposób ominąć. Co do zasady, im wyższa jest płynność danego instrumentu, tym mniejszy spread, zatem łatwiej jest grać na minimalnych wahaniach cen;
- Koszty finansowania pozycji (overnight): jeśli utrzymujesz swoją pozycję przez dłużej niż jeden dzień, naliczona zostanie opłata overnight. To kompensacja kosztów wynikających z zastosowania lewara, który w pewnym sensie jest przecież pożyczką u brokera. Wysokość overnight jest uzależniona od indywidualnej decyzji brokera oraz instrumentu, który wybierzesz;
- Prowizje i inne opłaty brokerskie: wielu brokerów pobiera dodatkowe opłaty za otwierania i zamykanie pozycji, zwłaszcza na mniej popularnych instrumentach. Opłaty za inwestowanie w CFD nie przeszkadzają jednak w naliczaniu innych, na przykład za wypłatę środków czy prowadzenie rachunku maklerskiego.
Jak inwestować w CFD?
Mechanizm działania kontraktów na różnice kursowe nie jest zbyt skomplikowany, jednak prawdziwe trudności pojawiają się na etapie ich stosowania. Pomysłów na inwestowanie w CFD jest tyle co samych inwestorów, jednak warto wyszczególnić kilka metod i strategii, które są stosowane najczęściej.
- Analiza techniczna: jeśli choć trochę interesujesz się tradingiem, na pewno widziałeś osoby, które podejmują decyzje o otwieraniu i zamykaniu pozycji w oparciu o układy świec na wykresach. Formacja odwróconego młotka, gwiazda poranna czy triple top podobno dają rozeznanie w aktualnych trendach rynkowych. Czy tak jest w rzeczywistości? Trudno powiedzieć, jednak faktem jest, że ze świec da się wyczytać naprawdę wiele;
- Analiza fundamentalna: technicznie rzecz biorąc, rynek finansowy powinien dyskontować fakty, co objawia się zmianami wycen w związku z pojawianiem się nowych informacji. Wydarzenia takie jak wybuch konfliktu zbrojnego, publikacja danych makroekonomicznych czy zmiana prezesa spółki mogą sprawić, że kurs poszybuje do góry lub gwałtownie spadnie;
- Day trading: day trading to szczególny rodzaj inwestowania – polega on na otwieraniu i zamykaniu pozycji w ciągu zaledwie jednego dnia, co pozwala na wykorzystywanie krótkoterminowych ruchów cen. W praktyce, prawie zawsze wiąże się on ze stosowaniem dźwigni finansowej ze względu na stosunkowo małe odchylenia kursów na popularnych instrumentach;
- Inwestowanie długoterminowe: to podejście nie jest zbyt popularne w przypadku kontraktów CFD, co wynika z kosztów ich utrzymywania;
- Pump & dump: w przypadku inwestorów z naprawdę dużym kapitałem lub grup takich osób, możliwe jest zaburzanie trendów rynkowych. Jeśli w krótkim czasie pojawi się wiele pozycji długich (kup), wygenerowany w ten sposób popyt będzie skłaniał pozostałą część rynku do powielania tych ruchów. Gdy cena odpowiednio wzrośnie, nadchodzi czas na sprzedaż. To nieetyczne i stosunkowo trudne do realizacji zagranie, jednak w przypadku akcji o mniejszym wolumenie, już kilka milionów dolarów jest w stanie wywołać naprawdę duże zamieszanie.
Jak wybrać brokera CFD?
Ten artykuł nie jest reklamą, dlatego nie zdecydowaliśmy się na podanie konkretnych nazw brokerów. Postarajmy się po prostu wskazać cechy, którymi powinna wyróżniać się wybrana przez Ciebie firma.
Przede wszystkim, korzystaj z usług licencjonowanych i regulowanych brokerów. Na rynku wciąż pojawiają się oszuści podszywający się pod sprawdzone podmioty! Nie ufaj firmom, które nie są nadzorowane przez podmioty takie jak KNF, amerykański SEC czy brytyjskie FCA, ponieważ istnieje bardzo duże ryzyko, że zostaniesz zwyczajnie oszukany.
Po drugie, zwracaj uwagę na opłaty i prowizje. Jeśli na poważnie myślisz o inwestowaniu w kontrakty CFD, musisz liczyć się z bardzo dużymi wolumenami transakcji. Obroty na rachunku przekraczające milion złotych rocznie nie są niczym nadzwyczajnym, a to sprawia, że nawet 0,1% prowizji może przełożyć się na duże koszty. Warto szukać brokerów, którzy oferują korzystne warunki prowadzenia kont, jednak często okazuje się, że zarabiają oni na kosztach przewalutowania.
Warto pamiętać również o platformie handlowej. Niektóre narzędzia są koszmarnie nieergonomiczne, co przy wielogodzinnej pracy z wykresami może być po prostu niewygodne. Brokerzy od dłuższego czasu upodabniają swoje platformy do swego rodzaju rynkowego standardu, jednak wciąż występują dość duże różnice między tymi produktami.
Miłym bonusem są narzędzia i zasoby edukacyjne. W praktyce, nie sugerowalibyśmy się tym czynnikiem przy wyborze brokera, ponieważ w Internecie znajdziesz setki kursów, poradników i ebooków, jednak jeśli porównujesz ze sobą dwie bardzo konkurencyjne oferty, może to być całkiem ciekawy dodatek.
Pamiętaj również o poziomie obsługi klienta, który przekłada się na Twój komfort psychiczny. Nie każdy broker oferuje pomoc w języku polskim, a wbrew pozorom, jest to bardzo ważny szczegół. Praktyka pokazuje bowiem, że porozumiewanie się w ojczystym języku jest zawsze odrobinę łatwiejsze.
Jak nie stracić na CFD?
Inwestowanie w CFD wiąże się z ryzykiem strat i nie da się tego zmienić. Jeśli jednak dopiero zaczynasz swoją przygodę z finansami i chcesz podejść do tego tematu tak bezpiecznie jak tylko się da, warto pamiętać o kilku zasadach:
Ucz się tradingu na koncie demo, a nie na standardowym rachunku. Choć inwestowanie wirtualnych środków nie odzwierciedla do końca procesów myślowych zachodzących przy lokowaniu realnych złotówek, jest to dobry sposób na wypracowanie podstaw i zrozumienie mechanizmów rynkowych.
Czytaj, słuchaj się i ucz przez cały czas. Choć granie na CFD jest obarczone dużym ryzykiem wynikającym z możliwości wystąpienia nieprzewidzianych zdarzeń losowych, podstawy merytoryczne i ogólne zrozumienie mechanizmów rynkowych, psychologii ludzkiej i szacowania ryzyka zdecydowanie pomogą Ci w bezpiecznym zarządzaniu swoimi środkami. Korzystaj z zasobów oferowanych przez brokerów, poradników na portalach internetowych, filmów na YouTube, grup tematycznych na Facebook i z forów internetowych. Im więcej przeczytasz, tym lepiej.
Nie bój się ustawiać stop loss i take profit. Prędzej czy później, na pewno coś pójdzie nie tak i zamiast rosnąć, ceny zaczną spadać. Dużo lepiej jest stracić 10% kapitału niż pozbyć się wszystkich środków jakie masz. Z drugiej strony, nie daj się ponieść chciwości – jeśli wiesz, że poziomy oporu sugerują możliwość osiągnięcia zysku na poziomie 30%, nie walcz o 40, 50 czy 70% profitu, bo najprawdopodobniej stracisz wszystko co wypracowałeś. Nie inwestuj więcej, niż jesteś w stanie stracić – CFD to naprawdę ryzykowne narzędzia.
Kontroluj emocje i miej świadomość swoich słabości. Nie ma człowieka, który byłby w stanie wyłączyć chciwości, strachu czy smutku, to fizjologicznie nierealne. Pamiętaj jednak, że pochopne działania zwykle nie kończą się dobrze, a świat najprawdopodobniej nie skończy się akurat jutro. Trzymaj się obranej strategii i miej świadomość, że czasem lepiej jest zrealizować kilka procent straty.
Zastanów się, czy inwestowanie w kontrakty na różnice kursowe jest dla Ciebie. Pewien znany inwestor giełdowy stwierdził, że zarabianie na giełdzie jest możliwe dzięki trzem czynnikom jakimi są:
- wartość poniesionych nakładów;
- ilość poświęconego czasu;
- wiedza, którą dysponuje inwestor.
Mając wiedzę i kapitał, możesz osiągać zyski w krótkim czasie. Mając dużo czasu i dużą wiedzę, możesz zarabiać na stosunkowo małych kwotach, a mając dużo czasu i duże środki, osiągniesz pokaźne zyski nawet wówczas, gdy nie będziesz ekspertem w dziedzinie finansów. Jeśli jednak nie dysponujesz żadnym z tych trzech zasobów, najpewniej stracisz. Wiele osób próbuje zarabiać na CFD, bo na TikToku lub Facebooku dowiedziało się o ogromnych sukcesach jednostek. Wydaje im się, że skoro Rafał Zaorski, Phil Konieczny czy dowolny inny influencer finansowy był w stanie zarobić kilka milionów złotych, to da się osiągnąć dokładnie ten sam efekt. Jak możesz się domyślić, rzeczywistość jest o wiele mniej optymistyczna…
Nie każdy inwestor powinien korzystać z CFD. Na giełdzie da się zarabiać kolosalne pieniądze bez użycia dźwigni, po prostu za pomocą rozsądnego analizowania faktów i konsekwencji. Zastanów się, czy jesteś na tyle kompetentny, aby decydować się na stosowanie kontraktów.
Skuteczne inwestowanie w CFD
Faktem jest, że historia zna wiele przypadków bardzo skutecznego inwestowania w kontrakty CFD. Nie trzeba zresztą szukać zbyt daleko – wybuch wojny w Ukrainie wywołał ogromne spadki na polskiej giełdzie, które pozwalały na osiągnięcie zysków liczonych w setkach procent. Tuż po rozpoczęciu konfliktu, wiele z naszych spółek straciło po kilkanaście procent na wycenie, ale tę stratę odrobiły już w kilka tygodni. Osoby, którym udało się opanować strach, mogły zarobić zarówno na shortach tuż po pojawieniu się wiadomości o ataku, jak i później na pozycjach długich, gdy sytuacja zaczęła się stabilizować.
Również pandemia COVID-19 była okazją do odnotowywania ogromnych zysków. Rekordowe spadki cen ropy naftowej, drastyczny wzrost cen spółek z branży medycznej czy hossa na rynku kryptowalut były fenomenalnymi wiadomościami dla spekulantów grających na dźwigni.
Inwestorzy z większym stażem mogą pamiętać również kryzys z lat 2008 i 2009 – spadki były tam wszechobecne i również wtedy był doskonały moment do inwestowania z użyciem kontraktów CFD. Ogólna zasada jest taka, że im większa zmienność rynkowa, tym większe zyski można uzyskać.
Podsumowanie
Mamy nadzieję, że choć trochę przybliżyliśmy Ci temat grania na CFD. Kontrakty, choć z całą pewnością mogą być bardzo dochodowe, są przede wszystkim niezwykle ryzykowne i ich stosowanie powinno być bardzo dobrze przemyślane. Niezależnie od tego, czy wykorzystasz nasz poradnik w praktyce czy też nie, będziemy Ci niezwykle wdzięczni za udostępnienie tego artykułu swoim znajomym oraz czytanie innych publikowanych przez nas treści!
Koniecznie przeczytaj:
