Wsparcie dla kredytobiorców 2023 to m.in. ustawowe wakacje kredytowe, Fundusz Wsparcia Kredytobiorców oraz zamiennik WIBORU (WIRON). Czy rząd planuje dodatkową pomoc dla kredytobiorców, którym raty kredytów w ciągu kilku miesięcy wystrzeliły nawet dwukrotnie?
Rządowe wsparcie dla kredytobiorców
Wprowadzone w sierpniu 2022 roku wsparcie dla kredytobiorców (tzw. tarcza dla kredytobiorców), spłacających kredyt hipoteczny na własne mieszkanie lub dom, zawierało trzy główne elementy pomocowe:
- wakacje kredytowe
- rozszerzenie Funduszu Wsparcia Kredytobiorców (FWK)
- zamianę wskaźnika WIBOR na WIRON, którego notowania są widocznie niższe od poprzednika
Z wakacji kredytowych skorzystać mógł każdy posiadacz kredytu mieszkaniowego (hipotecznego), jednak rozwiązanie to dostępne było wyłącznie w przypadku jednego kredytu. Jeśli spłacałeś kilka zobowiązań hipotecznych (np. próbowałeś swych sił we flippingu) wakacje obejmowały tylko jedno zobowiązanie.
Z ustawowych wakacji kredytowych od dnia wejścia w życie ustawy do końca grudnia 2022 roku można było skorzystać aż 4-krotnie, co oznacza, że wiele osób, które nie chciały lub nie były w stanie spłacać rat kredytu, mogły zrobić sobie kilkumiesięczną przerwę w płatnościach. Pominięte raty przerzucone zostały na koniec okresu objętego umową kredytową.
Inną formą pomocy kredytobiorcom w ramach rządowej tarczy jest Fundusz Wsparcia Kredytobiorców. Oferuje on przede wszystkim nieoprocentowane pożyczki na spłatę rat kredytu hipotecznego, co ma zniwelować ryzyko wypowiedzenia umowy kredytowej przez bank w przypadku problemów ze spłatą. Fundusz powołany został już kilka lat temu, jednak rządzący postanowili powiększyć jego budżet. Warto dodać, że środki przeznaczone na wsparcie dla kredytobiorców w ramach FWK pochodzą z wpłat banków.
Kolejnym rodzajem wsparcia kredytobiorców miała być zamiana wskaźnika WIBOR na inny. Taki, którego wartość będzie nieco niższa od galopującego w ostatnim czasie WIBOR-u. Wybór padł na WIRD, który następnie przemianowano na WIRON. Rozwiązanie to nie przyczyniło się jednak do spadku oprocentowania kredytów hipotecznych w 2022 roku i nic nie wskazuje na to, by w przyszłym roku miało to się zmienić, o czym w dalszej części artykułu.
Nie przegap: Bon mieszkaniowy. Co zapowiadanym przez rząd dodatkiem do własnego mieszkania?
Wsparcie dla kredytobiorców 2023
Rządowe wsparcie dla kredytobiorców w 2023 roku nie będzie różniło się zbytnio od tego, z którego mogłeś skorzystać w 2022 r. Od 1 stycznia dostępne są zatem:
- ustawowe wakacje kredytowe
- Fundusz Wsparcia Kredytobiorców
Mimo że od początku grudnia 2022 roku banki mogą już korzystać ze wskaźnika WIRON, to oficjalnie nie zastąpi on automatycznie WIBOR-u, o czym szerzej za chwilę.
Wakacje kredytowe
Wakacje kredytowe to główny rodzaj wsparcia kredytobiorców hipotecznych w 2023 roku, jakie wcześniej zaplanował rząd.
Z ustawowych wakacji kredytowych w 2023 roku możesz skorzystać aż 4-krotnie. Pamiętaj jednak, że rozwiązanie to możliwe jest wyłącznie w przypadku jednego kredytu hipotecznego. Wakacje kredytowe dostępne są raz na kwartał, ale nie ma tu znaczenia, na który miesiąc się zdecydujesz.
Aby skorzystać z ustawowych wakacji kredytowych w 2023 roku (przerwie w spłacie kredytu hipotecznego) niezbędne jest złożenie wniosku na stronie banku lub w jeden z placówek danej instytucji.
Jeśli potrzebujesz przełożyć ratę przypadającą na styczeń 2023 roku, wniosek o wakacje kredytowe lepiej jest złożyć jeszcze w grudniu 2022 r. Bank nie ma prawa odmowy udzielenia ustawowych wakacji kredytowych w 2023 r., ale czas potrzebny na rozpatrzenie Twojego wniosku może nałożyć się na termin płatności raty.
Bank nie może uzależniać udzielenia Ci wakacji kredytowych od żadnych dodatkowych czynników, a tym bardziej od własnej polityki kredytowej. Wakacje kredytowe w 2023 roku dotyczą zarówno części odsetkowej, jak i kapitałowej. Oznacza to, że nie zapłacisz w tym czasie ani złotówki.
Fundusz Wsparcia Kredytobiorców
Fundusz Wsparcia Kredytobiorców został powołany już kilka lata temu na mocy ustawy o pomocy kredytobiorcom, jednak szerzej poznaliśmy go w dniu ogłoszenia przez premiera Morawieckiego Tarczy dla kredytobiorców w 2022 roku.
Wtedy też szef rządu zapowiedział, że Fundusz zostanie “dokapitalizowany”, by zaspokoić potrzeby płynące ze strony osób mierzących się z problemami w spłacie kredytów mieszkaniowych. Nie jest to zatem nowy mechanizm pomocowy, tylko wcześniej zaplanowane przedsięwzięcie, które ma zniwelować skutki m.in. znacznych podwyżek stóp procentowych czy znaczącego wzrostu bezrobocia.
Fundusz Wsparcia Kredytobiorców to podmiot, którego budżet zasilają banki komercyjne udzielające kredytów mieszkaniowych konsumentom. Środki w funduszu nie pochodzą zatem z budżetu państwa, a składek banków.
Kto może skorzystać z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców w 2023 roku?
O pomoc w ramach nadzorowanego przez Bank Gospodarstwa Krajowego Funduszu Wsparcia Kredytobiorców wnioskować mogą:
- osoby, które znalazły się w trudnej sytuacji finansowej, a są zobowiązane do spłaty rat kredytu mieszkaniowego znacznie obciążającego domowy budżet;
- osoby, które sprzedały lub planują sprzedać dom lub mieszanie, na które wcześniej wzięły kredyt, ale uzyskana kwota ze sprzedaży nie pozwoli na spłatę kredytu w całości.
Na czym polega pomoc w ramach Funduszu Wsparcia Kredytobiorców w 2023?
Wsparcie w ramach Funduszu Wsparcia Kredytobiorców polega na udzieleniu kredytobiorcy nieoprocentowanej pożyczki w kwocie nie większej niż 72 tys. zł, którą możesz przeznaczyć na spłatę rat kredytu hipotecznego.
Pożyczka będzie wypłacana przez 36 miesięcy w kwocie nie wyższej niż 2 tys. miesięcznie lub, jeśli decydujesz się na sprzedaż kredytowanej nieruchomości, jednorazowo na pokrycie pozostałej części zadłużenia.
Środki z pożyczki w ramach Funduszu Wsparcia Kredytobiorców są przekazywane bezpośrednio instytucji, w której masz zaciągnięty kredyt mieszkaniowy.
Fundusz Wsparcia Kredytobiorców 2023 – warunki
Z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców w 2023 roku można skorzystać na tych samych zasadach co w roku 2022. Aby otrzymać pomoc w spłacie lub pożyczkę na spłatę zadłużenia niezbędne jest spełnienie jednego z poniższych warunków:
- posiadanie statusu bezrobotnego przez jednego z kredytobiorców na dzień złożenia wniosku
- wysokość miesięcznych kosztów obsługi kredytu mieszkaniowego przekracza 50 proc. dochodów gospodarstwa domowego
- miesięczny dochód gospodarstwa domowego, pomniejszony o miesięczne koszty obsługi kredytu mieszkaniowego, nie przekracza:
- w przypadku gospodarstwa jednoosobowego – dwukrotności zwaloryzowanej zgodnie z przepisami ustawy o pomocy społecznej kwoty wskazanej w art. 8 ust. 1 pkt 1 tej ustawy (od 1 stycznia 2022 r. dwukrotność kwoty 776,00 zł, tj. 1.552,00 zł),
- w przypadku gospodarstwa wieloosobowego – iloczynu dwukrotności kwoty wskazanej w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej, zwaloryzowanej zgodnie z przepisami tej ustawy i liczby członków gospodarstwa domowego (od 1 stycznia 2022 r. dwukrotność kwoty 600,00 zł, tj. 1.200,00 zł na osobę).
Fundusz Wsparcia Kredytobiorców. Gdzie złożyć wniosek w 2023 roku?
Wniosek o pomoc w spłacie kredytu mieszkaniowego w ramach Funduszu Wsparcia Kredytobiorców należy złożyć w banku, w którym posiadasz zaciągnięty kredyt mieszkaniowy. Spłata pożyczki następuje po upływie dwóch lat od dnia wypłaty ostatniej raty pożyczki z Funduszu.
WIRON zamiast WIBOR
Trzecią formą pomocy kredytobiorcom, którą zapowiedział w połowie 2022 roku Mateusz Morawiecki, miało być wprowadzenia zamiennika WIBOR-u – wskaźnika, o który oparte są kredyty hipoteczne zaciągnięte na zmiennej stopie procentowej. Jak przekonywał szef rządu, rozwiązanie to miało obniżyć oprocentowanie kredytu hipotecznego (ale nie tylko) nawet o 0,5 proc., co przy zobowiązaniach zaciąganych nawet na 30 lat i na wysokie kwoty, dawałoby realne oszczędności.
We wrześniu 2022 roku Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej (KS NGR) ustalił, że indeksem zastępującym WIBOR będzie Warszawski Indeks Rynku Depozytowego – WIRD, któremu dość szybko zmieniono nazwę na WIRON (Warsaw Interest Rate Overnight).
1 grudnia 2022 roku spółka GPW Benchmark – administrator wskaźników referencyjnych -, opublikowała dokumentację indeksów WIRON oraz Rodziny Indeksów Składanych WIRON, co przekłada się na możliwość stosowania przez banki indeksu WIRON jako wskaźnika referencyjnego w przypadku umów kredytowych (także kredytów mieszkaniowych).
Sprawdź, ile wynosi WIRON dzisiaj – aktualne notowania WIRON 1M, 3M, 6M.
Nie oznacza to jednak, że WIRON automatycznie zastąpi WIBOR w trwających już umowach o kredyt hipoteczny, co obniżyłoby oprocentowanie Twojego zobowiązania. Dlaczego? Bo – jak wyjaśnił to Jakub Łapaj z Lendi – “Automatyczna zmiana wskaźnika, na jakim będzie się opierała umowa, może nastąpić dopiero w 2025″. Prócz tego, zostanie ona obarczona spreadem korygującym, który może zniwelować korzyści tej zmiany”.
Wychodzi na to, że nowy wskaźnik – WIRON – mogą zacząć stosować w 2023 roku banki oferujące kredyty hipoteczne, ale wyłącznie w przypadku nowych umów kredytowych, a nie – jak liczyli kredytobiorcy – trwających już zobowiązań, co nijak przełoży się na realne szybkie wsparcie w spłacie kredytu mieszkaniowego.
Pocieszeniem – choć aktualnie niewielkim – mogą być ostatnie słowa Adama Glapińśkiego, który prorokuje, że inflacja, z którą walczy podwyżkami stóp Narodowy Bank Polski, zacznie spadać już wiosną 2023 roku, co może doprowadzić do pierwszych obniżek stóp pod koniec 2023 roku. Za spadkiem wartości stóp NBP spadnie także wartość WIBOR-u i docelowo także oprocentowanie kredytu hipotecznego opartego o ten wskaźnik. TO spowoduje, że wysokość raty Twojego kredytu mieszkaniowego ulegnie obniżeniu.
Pomoc dla kredytobiorców 2023 – FAQ
Poniżej znajdziesz odpowiedzi na najczęstsze pytania dotyczące pomocy w spłacie kredytu hipotecznego, na którą możesz liczyć w 2023 roku. Jeśli ustawodawcy wprowadzą nowe mechanizmy pomocowe, nasz artykuł zostanie zaktualizowany.
Czy w 2023 będzie dodatkowa pomoc dla kredytobiorców?
Aktualnie rządzący nie przygotowują dodatkowego wsparcia dla kredytobiorców na 2023 rok. Możesz skorzystać zatem z wakacji kredytowych i/lub Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Pamiętaj, że wiele osób i firm może chcieć wykorzystać Twoje położenie i namówić Cię np. na kosztowne procesy sądowe, które nie gwarantują Ci obniżenia kosztów kredytu, a mogą być wyłącznie próbą “wyłudzenia” wynagrodzenia za usługi pobierane przez nieuczciwe firmy.
Czy warto zamieniać WIBOR na WIRON?
Ewentualna zamiana wskaźnika WIBOR na WIRON w przypadku trwającej już umowy kredytowej musiałoby odbyć się poprzez refinansowanie kredytu hipotecznego, czyli zaciągnięcie zobowiązania w innym banku na nowych warunkach. Przed podjęciem takiej decyzji koniecznie skontaktuj się z niezależnym ekspertem kredytowym lub certyfikowanym doradcą finansowym, który pomoże Ci podjąć najlepszą decyzję.
Ile razy można skorzystać z wakacji kredytowych w 2023 roku?
Zgodnie z ustawą, z wakacji kredytowych możesz skorzystać w 2023 roku aż 4 razy, jednak nie częściej niż raz na kwartał. Pamiętaj, że ustawowe wakacje kredytowe możliwe są wyłącznie w przypadku jednego kredytu hipotecznego.
Gdzie szukać pomocy w spłacie kredytu hipotecznego?
Jeśli rządowa pomoc dla kredytobiorców nie jest dla Ciebie wystarczająca, a rata kredytu jest zbyt dużym obciążeniem, koniecznie skontaktuj się z bankiem. Ewentualne zaciąganie nowych zobowiązań tylko po to, by spłacić ratę kredytu, jest najgorszym rozwiązaniem. Pomocna może okazać się np. prolongata kredytu, a więc wydłużenie okresu spłaty, co pozwoli na zmniejszenie miesięcznej raty. Pamiętaj jednak, że wzrośnie sumaryczna wartość odsetek należnych bankowi.
