Nieletni poprowadzi firmę bez zgody rodziców

Już w przyszłym roku miałyby wejść w życie przepisy, które umożliwią nieletnim założenie działalności gospodarczej bez zgody rodziców. Prace nad nowelizacją aktualnego stanu prawnego przyśpieszają, zaś minister Waldemar Buda chce, by regulacje zostały przyjęte “jeszcze w tej kadencji Sejmu”.

Nieletni a działalność gospodarcza – zmiany już za rogiem

“Jeżeli taki młody człowiek uzyska zgodę na prowadzenie działalności przez sąd, wówczas będzie mógł ją prowadzić bez zgody rodziców, bez każdorazowego potwierdzania każdej czynności przez rodzica” – poinformował minister rozwoju i technologii, Waldemar Buda podczas dzisiejszej konferencji prasowej.

Jak wskazał, to sąd, a nie rodzic decydowałby o możliwości założenia i prowadzenia działalności przez małoletniego. Wniosek o rejestrację firmy mógłby złożyć sam małoletni, zaś to sąd podejmowałby ostateczną decyzję o możliwości jej prowadzenia. W praktyce oznacza to, że rodzic (lub opiekun prawny) nie musiałby nawet wiedzieć o tym, iż jego podopieczny prowadzi działalność gospodarczą.

W ocenie ministra Budy w ostatnim czasie obserwowana jest “wzmożona aktywność” osób małoletnich zainteresowanych założeniem działalności gospodarczej. W 2021 roku wniosków o prowadzenie firmy przez małoletnich było zaledwie 13, zaś już rok później, a więc w 2022 roku liczba ta wyniosła 5-krotnie więcej (62 wnioski). Tylko w ciągu pierwszych 4 miesięcy 2023 roku ilość wniosków o prowadzenie działalności przez nieletnich wyniosła już 48, co – w ocenie ministra – może przełożyć się na 100 – 150 w skali roku. “Przy rozwiązaniu, które proponujemy, może być ich jeszcze więcej – oznajmił Waldemar Buda.

Regulacje zapowiadane przez ministra, a dotyczące umożliwienia nieletnim zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej wchodzą w skład przygotowanego przez resort rozwoju projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ulepszenia środowiska prawnego i instytucjonalnego dla przedsiębiorców z dnia 13 kwietnia 2023 r.

Najważniejsze zmiany w działalności gospodarczej małoletnich

Jeśli propozycja Ministerstwa Rozwoju i Technologii zostanie przyjęta przez Sejm, zmiany w działalności gospodarczej prowadzonej przez małoletnich dotyczyć będą przede wszystkim:

• wprowadzenia wymogu uzyskania zezwolenia sądu opiekuńczego na podjęcie lub wykonywanie działalności gospodarczej przez małoletniego osobiście albo przez przedstawiciela;
• umożliwienia dokonywania czynności prawnych w ramach działalności gospodarczej przez osoby nieposiadające pełnej zdolności do czynności prawnych;
• ujawniania we wpisie przedsiębiorcy w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej informacji o małoletnim przedsiębiorcy oraz postanowieniach sądu opiekuńczego o zezwoleniu, zakazie albo ograniczeniu małoletniemu działalności gospodarczej.

Jak zauważa Paweł Huczko z serwisu infor.pl “nowe przepisy będą dotyczyć małoletnich, którzy chcą rozpocząć działalność gospodarczą, nabyli przedsiębiorstwo w wyniku dziedziczenia (zapisu windykacyjnego) albo stali się wspólnikami spółki cywilnej jako spadkobiercy wchodzący do spółki w miejsce zmarłego wspólnika, a także innych osób nieposiadających pełnej zdolności do czynności prawnych, którzy nie mogą dokonywać czynności prawnych jako przedsiębiorcy samodzielnie albo utracili taką możliwość”.

Sprawdź także:

• Pośrednictwo a dropshipping. Gdzie jest różnica i dlaczego wciąż jej nie widzisz?
• W tych bankach założysz darmowe konto firmowe

Co istotne, proponowane w ustawie regulacje obejmują także wachlarz zmian w kodeksie cywilnym, kodeksie postępowania cywilnego, ustawie o CEIDG, a także zmiany w Prawie przedsiębiorców, tak aby dane przepisy nie kolidowały ze sobą i w pełni dostosowywały nowe przepisy do aktualnych regulacji.

Małoletni a działalność gospodarcza – od kiedy zmiany?

“Chcielibyśmy, aby prace legislacyjne, które są na etapie Stałego Komitetu Rady Ministrów (SKRM) postępowały jak najszybciej. Mamy nadzieję, że za chwilkę przyjmie to SKRM, a później Rada Ministrów i przejdziemy do prac sejmowych” – oznajmił 8 maja minister Waldemar Buda. Dodał także, że projekt jest w “priorytetach rządu” i liczy na to, że ustawa zostanie przyjęta w obecnej kadencji Sejmu.

Z samego projektu ustawy wynika zaś, że omawiane zmiany w działalności gospodarczej prowadzonej przez nieletnich wejść w życie miałyby od 1 października 2024 roku. Od tego dnia małoletni zyskaliby bowiem możliwość wnioskowania o prowadzenie działalności gospodarczej, a także zyskaliby możliwość dokonywania czynności prawnych w ramach prowadzonej działalności bez konieczności uzyskania zgody rodzica czy opiekuna prawnego. Pozostałe zmiany, wejść w życie miałyby zaś już 1 stycznia 2024 roku.

Niepełnoletni a działalność gospodarcza – jak to wygląda teraz?

W myśl obowiązujących przepisów małoletni, a więc osoba w wieku poniżej lat 18 może prowadzić działalność gospodarczą, jednak zarówno do jej założenia, jak i wykonywania każdej czynności z nią związanych niezbędna jest zgoda rodzica lub opiekuna prawnego.

Zgodnie bowiem z art. 18 kodeksu cywilnego:

1. Ważność umowy, która została zawarta przez osobę ograniczoną w zdolności do czynności prawnych (np. przez małoletniego) bez wymaganej zgody przedstawiciela ustawowego, zależy od potwierdzenia umowy przez tego przedstawiciela.
2. Małoletni, tak jak każda osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych może sama potwierdzić umowę po uzyskaniu pełnej zdolności do czynności prawnych – czyli po uzyskaniu pełnoletności.
3. Strona, która zawarła umowę z osobą ograniczoną w zdolności do czynności prawnych, nie może powoływać się na brak zgody jej przedstawiciela ustawowego. Może jednak wyznaczyć temu przedstawicielowi odpowiedni termin do potwierdzenia umowy; staje się wolna po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu.

W przypadku dokonania czynności, o której mowa powyżej np. przez małoletniego bez zgody opiekuna ustawowego, czynność taka jest nieważna, co wynika wprost z artykułu 19 kodeksu cywilnego.

Art. 20 oraz 21 kc. mówią zaś, że małoletni, może bez zgody przedstawiciela ustawowego zawierać umowy “należące do powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego”, a także ma możliwość rozporządzania swoim zarobkiem, co daje przesłanki do wykonywania działalności gospodarczej, jednak w praktyce jest ona prowadzona w imieniu małoletniego przez przedstawicieli ustawowych (np. rodziców) czy pełnomocników.