W dobie rosnącej cyfryzacji i coraz większej liczby działań, które możemy wykonywać online, bezpieczeństwo naszych danych osobowych staje się priorytetem. Jednym z narzędzi, które pomagają nam w tym zadaniu, jest popularny w naszym kraju profil zaufany. To rozwiązanie oferowane przez różne instytucje i organizacje, które umożliwia rzetelne uwierzytelnienie naszej tożsamości w środowisku internetowym.
Czym dokładnie jest profil zaufany i jak go założyć, aby móc korzystać z jego udogodnień? dzisiejszym artykule postaramy się odpowiedzieć na te pytania i przybliżyć ci to jak działa to przydatne narzędzie, które może znacząco zwiększyć twoje poczucie bezpieczeństwa podczas korzystania z usług online.
Czym jest profil zaufany?
Tak jak to zapowiedzieliśmy we wstępie, na samym początku dzisiejszego artykułu chcielibyśmy wyjaśnić, czym tak właściwie jest profil zaufany, gdyż pomimo stale wzrastającego poziomu dostępności Internetu w naszym kraju, nie każdy wie czym jest to narzędzie.
Przechodząc do sedna, profil zaufany to bezpłatna metoda potwierdzania tożsamości obywatela Polski w elektronicznych systemach administracji, który funkcjonuje przede wszystkim w systemach podmiotów publicznych państwa. Oficjalnie powstał już ponad dziesięć lat temu, dokładnie w 2011 roku, jednak jego podstawa funkcjonowania została określona dużo wcześniej, gdyż w ustawie o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, która została uchwalona w 2005 roku. Korzystanie z niego umożliwia także utworzenie podpisu elektronicznego, czyli podpisu zaufanego, który jest równoznaczny z podpisem własnoręcznym.
Kto może posiadać profil zaufany?
Na podstawie ustaw, które określają funkcjonowanie profilu zaufanego, może z niego korzystać każda osoba fizyczna, posiadająca numer PESEL oraz pełną lub ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Jednakże, w kontekście profilu zaufanego, warto wspomnieć, że występują też pewne ograniczenia związane chociażby z wiekiem. Z usług tego narzędzia korzystać mogą osoby małoletnie, natomiast tylko te, które ukończyły 13 rok życia oraz mają możliwość jego potwierdzenia.
Przyjrzyjmy się także sytuacji cudzoziemców, czy oni mogą otrzymać dostęp do profilu zaufanego? Odpowiedź brzmi tak, natomiast w tym przypadku jest to bardziej skomplikowane, gdyż nie każda osoba legitymująca się zagranicznym paszportem może taki dostęp otrzymać. Do założenia profilu zaufanego konieczny jest numer PESEL, dlatego też osoby nie pochodzące z Polski, aby móc korzystać z tego narzędzia, muszą posiadać status uchodźców lub zezwolenie na pobyt stały w naszym kraju. W takiej sytuacji, automatycznie otrzymują oni numer PESEL w związku z czym mogą założyć profil zaufany.
Jak założyć profil zaufany?
Jednym z głównych założeń profilu zaufanego jest ułatwienie dostępu do załatwiania spraw urzędowych online, dlatego też jego utworzenie nie jest wcale skomplikowane oraz można tego dokonać na kilka różnych sposobów.
Założenie profilu zaufanego przez serwis bankowości elektronicznej
Zdecydowanie najpopularniejszym sposobem na uzyskanie dostępu do swojego profilu zaufanego jest załatwienie tej sprawy przez serwis bankowości elektronicznej. Praktycznie każdy, komercyjny bank w Polsce umożliwia założenie tego narzędzia w sposób prosty i czytelny.
Aby tego dokonać należy zalogować się na stronie swojego banku i odnaleźć opcję związaną właśnie z profilem zaufanym. Każdy portal bankowości elektronicznej posiada nieznacznie odmienny interfejs, jednakże zakładanie tego narzędzia za ich pomocą w każdym z nich jest bardzo podobne i nietrudne. Szczegółowe informacje na temat jak tego dokonać znajdują się w samouczkach dostępnych na stronach każdego z banków.
Potwierdzenie swojej tożsamości w specjalnie wyznaczonym punkcie
Ten sposób wymaga trochę więcej wysiłku, natomiast jest tak samo nieskomplikowany jak poprzedni. Mianowicie aby móc potwierdzić swoją tożsamość, w pierwszej kolejności należy wypełnić formularz w Internecie, który jest wnioskiem o przyznanie dostępu do profilu zaufanego. Po wypełnieniu i przesłaniu wniosku należy udać się osobiście do jednego z punktów, w którym możemy potwierdzić swoją tożsamości. Miejsc tych jest bardzo wiele, są to między innymi:
- Urzędy skarbowe;
- Oddziały Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS);
- Oddziały Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ);
- Urzędy wojewódzkie;
- Oddziały Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa;
- Wybrane placówki Poczty Polskiej.
Tak jak wspominaliśmy, znalezienie tych punktów nie powinno być trudne, gdyż jest ich bardzo wiele. Spis oraz wyszukiwarka, dzięki której można znaleźć wszystkie placówki, pełniące funkcję punktu potwierdzającego tożsamość, można znaleźć w Internecie. O czym obowiązkowo należy pamiętać przed wizytą w takim punkcie, to konieczność zabrania ze sobą ważnego dokumentu, który jednoznacznie może potwierdzić twoją tożsamość. Może być to na przykład dowód osobisty albo paszport.
Utworzenie profilu zaufanego za pomocą kwalifikowanego podpisu elektronicznego
Sposób ten jest bardzo podobny do poprzedniego, jednak dzięki posiadaniu kwalifikowanego podpisu elektronicznego jest on jego znacznie szybszym i łatwiejszym odpowiednikiem. Mianowicie pierwszy krok jest identyczny jak w poprzednim sposobie, należy wypełnić wniosek o przyznanie dostępu do profilu zaufanego. Jednakże wypełniony już formularz nie wymaga potwierdzenia tożsamości w specjalnie wyznaczonym do tego punkcie, dzięki temu, że podpisujemy go kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
Założenie profilu zaufanego przy użyciu e-dowodu osobistego
Ostatnim i prawdopodobnie najszybszym sposobem jest utworzenie profilu zaufanego przy pomocy e-dowodu osobistego w twoim telefonie. W tym celu należy pobrać aplikację mobilną eDO, która jest dostępna zarówno na telefonach z systemem operacyjnym iOS, jak i Android.
W celu założenia profilu zaufanego z pomocą tej aplikacji, poprosi cię ona o podanie, niektórych informacji znajdujących się na twoim fizycznym dowodzie osobistym, między innymi takich jak numer CAN. Po wykonaniu wszystkich niezbędnych kroków, które po kolei będą pojawiać się w aplikacji, na koniec poprosi cię ona o przyłożenie twojego dokumentu do telefonu, w celu odczytania go przez NFC, po tym kroku rejestracja profilu zaufanego będzie zakończona. Jednakże pamiętaj, że sposób ten jest dostępnych tylko dla osób posiadających dowód osobisty wydany po 4 marca 2019 roku.
Jakie funkcje pełni profil zaufany?
Skoro już wiemy czym dokładnie jest profil zaufany, a także przekonaliśmy się kto może go posiadać, czas przejść do punktu, w którym opiszemy jego zastosowania. Zobaczmy zatem jakie funkcje pełni to niezwykle praktyczne narzędzie:
- Uwierzytelnienie tożsamości: Zacznij od najbardziej podstawowej funkcji, którą spełnia profil zaufany, mianowicie, dzięki niemu możesz udowodnić kim jesteś, co jest niezbędne przy wielu formalnościach, takich jak zawieranie umów, składanie dokumentów urzędowych czy korzystanie z usług finansowych online;
- Bezpieczne logowanie: Ułatwia bezpieczne i sprawdzone logowanie do różnych serwisów i platform internetowych, głównie tych związanych z administracją publiczną, eliminując ryzyko dostępu nieupoważnionych osób do twoich, cennych danych, jest to bardzo istotna funkcja, szczególnie w czasach kiedy ochrona naszych danych w Internecie powinna być dla każdego z nas priorytetem;
- Podpisywanie dokumentów elektronicznych: Jedną z wygodniejszych funkcji, które zapewnia posiadanie profilu zaufanego jest umożliwianie składania cyfrowych podpisów pod dokumentami elektronicznymi, co jest coraz bardziej popularnym rozwiązaniem w biznesie i administracji publicznej;
- Korzystanie z usług administracji elektronicznej: W Polsce załatwianie spraw urzędowych online nie jest możliwe bez posiadania profilu zaufanego, dlatego też jeżeli chcesz składać deklaracje podatkowe lub wnioski o dokumenty tożsamości online, koniecznie musisz aktywować to narzędzie;
- Zabezpieczenie tożsamości w sieci: Jest to kolejna funkcja tego narzędzia, która związana jest z bezpieczeństwem w Internecie, mianowicie pomaga on chronić twoje dane osobowe i finansowe przed niepowołanym użyciem oraz kradzieżą tożsamości.
Znając już funkcje profilu zaufanego bez dwóch zdań można powiedzieć, że jest to narzędzie, które pozwala na pewne i efektywne korzystanie z licznych usług online, a także jednocześnie dba o nasze bezpieczeństwo i prywatność w świecie wirtualnym. Dlatego jest on szczególnie przydatny dla każdego, kto chce uniknąć nieporozumień i niebezpieczeństw związanych z działaniami w internecie.
Do czego służy profil zaufany?
Dokładnie znając już wszystkie funkcje, które pełni profil zaufany, warto poznać także konkretnie do czego on służy, gdyż posiadanie go umożliwia dostęp do naprawdę wielu interesujących udogodnień, które między innymi pozwalają na:
- Sprawdzenie ilości punktów karnych;
- Wysyłanie pism do podmiotu publicznego;
- Zalogowanie się do Internetowego Konta Pacjenta ;
- Złożenie wniosku o wypłatę świadczenia 500+;
- Złożenie deklaracji podatkowych;
- Sprawdzenie czy dowód osobisty jest już gotowy do odbioru;
- Składanie wniosków o zarejestrowanie działalności gospodarczej;
- Uzyskanie odpisu aktu stanu cywilnego;
- Uzyskać Kartę Dużej Rodziny;
- Złożenie wniosku o wydanie karty EKUZ (Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego).
Wyżej wymienione działania to tylko malutki fragment wszystkich udogodnień, które umożliwia nam profil zaufany. Jak łatwo się zorientować, w większości są to proste wnioski i sprawy, które zazwyczaj trzeba było załatwiać osobiście w urzędzie. Jednakże, dzięki profilowi zaufanemu to wszystko można zrobić bez wychodzenia z domu i przede wszystkim oszczędzając czas, który prawdopodobnie stracilibyśmy czekając w kolejce.
Przedłużanie ważność profilu zaufanego
Ostatnią ważną kwestią, którą chcielibyśmy poruszyć w kontekście profilu zaufanego, jest jego ważność. Mianowicie, każdy profil zaufany, bez wyjątków traci ważność po upływie 3 lat od dnia otrzymania do niego dostępu. Znaczy to tyle, że usługa ta jest ograniczona w czasie i każdy użytkownik, który z niej korzysta musi brać pod uwagę to, że jego profil zaufany nie jest bezterminowy.
Na szczęście, zakończenie jednego, trzyletniego okresu ważności profilu zaufanego nie wiąże się z tym, że za kolejny będziemy musieli płacić. Za każdym razem, kiedy będziemy chcieli przedłużyć tę usługę będzie ona niezmiennie bezpłatna. Natomiast, jeżeli chodzi o jej przedłużanie, taka możliwość jest dostępna cały czas od momentu uruchomienia twojego profilu zaufanego. Mianowicie, możesz przedłużyć swój profil o następne trzy lata w dowolnym momencie trwania uruchomionego wcześniej okresu.
Oprócz tego, w okresie ważności swojego profilu zaufanego, jego posiadacz może w dowolnej chwili, samodzielnie go unieważnić. Jednakże warto zauważyć, że unieważnienie konkretnego profilu nie wiąże się z unieważnieniem konta. W każdej chwili będziemy mogli użyć tego samego konta do złożenia wniosku o nowy, trzyletni profil zaufany.
Posumowanie
Profil zaufany to narzędzie o kluczowym znaczeniu w dzisiejszym świecie online. Jest to nie tylko potwierdzenie naszej tożsamości w Internecie, ale również gwarancja bezpiecznego korzystania z wielu usług i platform. Dzięki profilowi zaufanemu możemy załatwiać sprawy urzędowe, podpisywać dokumenty i wykonywać wiele innych czynności, w pełni zdając sobie sprawę z bezpieczeństwa naszych danych osobowych.
Warto zadbać o profil zaufany, aby zyskać dostęp do wielu udogodnień w sieci, jednocześnie minimalizując ryzyko kradzieży tożsamości i nieautoryzowanego dostępu do naszych kont. Dlatego też zachęcamy do założenia go, by cieszyć się pewnością i wygodą w świecie cyfrowym na co dzień.
FAQ
Kto może posiadać profil zaufany?
Na podstawie ustaw, które określają funkcjonowanie profilu zaufanego, może z niego korzystać każda osoba fizyczna, posiadająca numer PESEL oraz pełną lub ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Dotyczy to zarówno obywateli Polski legitymujących się dowolnym dokumentem potwierdzającym tożsamość, jak i osób, które mają dowolne, zagraniczne obywatelstwo, ale posiadają status uchodźców lub zezwolenie na pobyt stały w naszym kraju.
Do czego służy profil zaufany?
Profil zaufany służy przede wszystkim do załatwiania różnorakich, ważniejszy lub mniej spraw urzędowych, chociażby takich jak: sprawdzenie ilości punktów karnych, wysyłanie pism do podmiotu publicznego, zalogowanie się do Internetowego Konta Pacjenta, złożenie wniosku o wypłatę świadczenia 500+ czy złożenie deklaracji podatkowych oraz wiele innych.
Czy profil zaufany traci ważność?
Tak, każdy profil zaufany traci ważność po upłynięciu okrągłych trzech lat od momentu rozpoczęcia go. Natomiast okres ten można zakończyć, bądź też przedłużyć w dowolnym momencie jego trwania. Warto podkreślić też, że każde przedłużenie okresu jest bezpłatne.
Koniecznie przeczytaj:
