Gratulacje! Po 10, 20, a może nawet 30 latach spłacania, udało się! Spłaciłeś kredyt mieszkaniowy, a to oznacza, że czas na wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej. Po co? By raz na zawsze pozbyć się wierzyciela – banku. W poniższym artykule znajdziesz kompletny poradnik, jak wykreślić hipotekę z księgi wieczystej po spłacie kredytu hipotecznego, gdzie złożyć wniosek i jakie dokumenty przygotować, by nie odbijać się od drzwi sądu.
Wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej – wprowadzenie
Wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej jest istotnym krokiem, który pozwala na usunięcie obciążenia nieruchomości. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej temu procesowi, zaczynając od wyjaśnienia dwóch kluczowych terminów: hipoteki i księgi wieczystej. Następnie omówimy znaczenie wykreślenia hipoteki, jak i gdzie złożyć wniosek oraz jakie dokumenty będą Ci do tego potrzebne.
Co to jest hipoteka?
Hipoteka jest prawem zabezpieczającym wierzytelność, której przedmiotem jest nieruchomość. Ustanawia się ją na rzecz wierzyciela jako zabezpieczenie spłaty długu. Oznacza to, że jeśli dłużnik (np. kredytobiorca) nie ureguluje swojego zobowiązania, wierzyciel (np. bank) ma prawo dochodzić swoich roszczeń poprzez zaspokojenie się z wartości nieruchomości obciążonej hipoteką.
Co to oznacza w praktyce? Jeśli nie będziesz spłacał swojego długu, np. kredytu mieszkaniowego, bank może zająć nieruchomość, sprzedać ją i odzyskać przeznaczone na kredyt pieniądze. Jeśli wartość pozostałego zadłużenia jest wyższa niż kwota, jaką udało się uzyskać ze sprzedaży, wierzyciel będzie poszukiwał innego składnika majątku, którym dysponujesz.
Co to jest księga wieczysta?
Księga wieczysta to oficjalny rejestr, w którym rejestrowane są prawa rzeczowe związane z nieruchomościami. Zawiera informacje o właścicielach, obciążeniach, ograniczeniach, hipotekach i innych prawach majątkowych związanych z daną nieruchomością. Księga wieczysta pełni funkcję publicznego dowodu stanu prawnego nieruchomości.
Księgi wieczyste są prowadzone wydziały ksiąg wieczystych sądów rejonowych, mających właściwość terytorialną nad danym obszarem. To tam dokonuje się rejestracji i wprowadzania zmian dotyczących praw rzeczowych związanych z nieruchomościami.
Znaczenie wykreślenia hipoteki
Wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej ma na celu usunięcie wpisu informującego o istnieniu hipoteki (zabezpieczenia wierzyciela) na danej nieruchomości. Jest to istotne, ponieważ pomaga w ujawnieniu rzeczywistego stanu prawnego nieruchomości, zwłaszcza gdy hipoteka została już spłacona lub wygasła z innych powodów. Wykreślenie hipoteki umożliwia właścicielowi nieruchomości swobodne dysponowanie nią, np. sprzedaż, obciążenie nową hipoteką lub wniesienie zmiany w jej statusie prawnym.
W kolejnych częściach artykułu będziemy szczegółowo omawiać kroki, jakie musisz podjąć w celu wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej.
Kiedy możliwe jest wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej?
Wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej jest możliwe w różnych sytuacjach, zależnie od warunków umowy hipotecznej i spełnienia określonych warunków. Oto kilka typowych przypadków, w których można dokonać wykreślenia hipoteki:
Spłata długu: Głównym warunkiem wykreślenia hipoteki jest spłata całkowitego długu, który był zabezpieczony hipoteką. Gdy dłużnik spłaca wszystkie należności z tytułu kredytu lub pożyczki, może złożyć wniosek o wykreślenie hipoteki.
Zmiana formy zabezpieczenia: W niektórych przypadkach dłużnik może zdecydować się na zmianę formy zabezpieczenia, na przykład na gwarancję lub poręczenie. W takiej sytuacji wykreślenie hipoteki będzie możliwe po spełnieniu warunków umowy i zastąpieniu hipoteki innym zabezpieczeniem.
Ustanie hipoteki z innych powodów: Hipoteka może również wygasnąć z powodu innych okoliczności, takich jak przedawnienie roszczenia, unieważnienie hipoteki przez sąd, umorzenie hipoteki na podstawie decyzji kredytodawcy lub innych przyczyn przewidzianych w umowie hipotecznej.
W przypadku każdej sytuacji konieczne jest spełnienie określonych warunków, takich jak spłata długu, uzyskanie wymaganych zgód lub decyzji, a następnie złożenie wniosku o wykreślenie hipoteki w odpowiednim sądzie lub wydziale ksiąg wieczystych.
Kto i gdzie składa wniosek o wykreślenie hipoteki?
Wniosek o wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej składa się do sądu rejonowego właściwego dla danego obszaru, w którym nieruchomość jest położona – Wydziału Ksiąg Wieczystych, prowadzącego daną księgę.
Z uwagi na to, że to w interesie dłużnika / właściciela nieruchomości leży wykreślenie hipoteki, to właśnie on powinien złożyć stosowny wniosek wraz z załącznikami. Nie oznacza to, że wniosku nie może złożyć wierzyciel. On także – jako strona – ma do tego prawo.
WAŻNE! Wniosek o wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej może złożyć także notariusz, jeśli zażądają tego osoby, których podpisy na oświadczeniu zostały notarialnie poświadczone. W przypadku, gdy wniosek o wykreślenie hipoteki zostaje złożony za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, notariusz jest zobowiązany do sporządzenia protokołu (podst. prawna Art. 92 par. 4 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r.).
Jak wykreślić hipotekę z księgi wieczystej krok po kroku
Wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej wymaga przygotowania odpowiednich dokumentów, wypełnienia wniosku, uiszczenia opłaty sądowej i samego złożenia wniosku. Poniżej kroki, które musisz wykonać, aby sąd wykreślił hipotekę z KW.
Krok 1: Pozyskanie zaświadczenia o spłacie zadłużenia
Pierwszym krokiem jest pozyskanie zaświadczenia od wierzyciela, zwykle banku, potwierdzającego spłatę długu oraz zgodę na wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej nieruchomości. List mazalny powinien zawierać informację, że spłaciłeś wierzytelność i że wierzyciel zgadza się na wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej.
Krok 2: Wypełnienie wniosku o wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej
Następnym krokiem jest wypełnienie wniosku o wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej na formularzu KW-WPIS. Formularz można pobrać ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości lub uzyskać go w sekretariacie odpowiedniego Sądu Rejonowego. Wniosek powinien być wypełniony czytelnie, zgodnie z instrukcją, i podpisany przez wnioskodawcę.
Krok 3: Dodanie załączników do wniosku
Do wniosku należy dołączyć załączniki, takie jak list mazalny od wierzyciela potwierdzający spłatę długu oraz zgodę na wykreślenie hipoteki, dowód uiszczenia opłaty sądowej (w przypadku przelewu), a także ewentualne inne dokumenty wymagane przez sąd, np. dowód uprawnień osób podpisujących oświadczenie banku (kwitu mazalnego).
Krok 3: Wniesienie opłaty sądowej za rozpatrzenie wniosku
Niestety, ale jak większość wniosków sądowych, wniosek o wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej jest płatny. Opłata za rozpatrzenie wniosku, na dzień aktualizacji wpisy, wynosi 100 zł. Opłatę można uiścić gotówką w kasie sądu lub przelewem na rachunek bankowy sądu, podając numer księgi wieczystej i cel płatności. Po dokonaniu opłaty otrzymuje się znaki skarbowe, które należy przykleić do wniosku.
Krok 4: Złożenie wniosku o wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej
Ostatnim krokiem jest fizyczne złożenie wniosku w biurze podawczym właściwego Sądu Rejonowego. Można to zrobić osobiście lub wysyłając dokumenty listem poleconym na adres sądu. Mimo usprawnień w administracji państwowej, wniosku o wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej online nie da się złożyć.
Ile czasu ma sąd na wykreślenie hipoteki?
Kodeks postępowania cywilnego nie określa jednoznacznie konkretnego terminu, w jakim sąd dokona rozpatrzenia wniosku o wykreślenie hipoteki. Sądy są, co prawda, zobowiązane są do prowadzenia postępowań z należytą starannością i bez zbędnej zwłoki, jednak w praktyce czas rozpatrzenia wniosku może wynosić od kilku tygodni do kilku miesięcy, w zależności od obciążenia sądu i skomplikowania sprawy.
Jak sprawdzić, czy hipoteka została wykreślona?
Jeśli Twój wniosek o wykreślenie hipoteki został złożony poprawnie, a sąd rozpatrzył go pozytywnie, o wykreśleniu hipoteki z księgi wieczystej zostaniesz poinformowany pisemnie. Sąd prześle Ci wyciąg księgi wieczystej zawierający wzmiankę o wykreśleniu. Jeśli jednak wniosek był wypełniony błędnie lub sąd ma jakiekolwiek obiekcje, zostaniesz wezwany pisemnie do uzupełnienia braków formalnych lub dokonania innych czynności niezbędnych do wykreślenia hipoteki.
Jeśli chcesz sprawdzić, czy sąd wykreślił hipotekę z księgi wieczystej, a nie otrzymałeś jeszcze pisma, możesz skierować zapytanie do właściwego sądu rejonowego lub korzystać z dostępnych narzędzi online. W przypadku, gdy wniosek o wykreślenie hipoteki złożył notariusz, możesz skontaktować się także z nim.
Sprawdzenie, czy hipoteka została wykreślona, możliwe jest zatem na trzy sposoby:
Kontakt z sądem
Skontaktuj się bezpośrednio z odpowiednim sądem rejonowym, który prowadzi księgę wieczystą danej nieruchomości. Możesz skontaktować się z sekretariatem sądu telefonicznie lub osobiście i zapytać o status wykreślenia hipoteki. Podaj numer księgi wieczystej oraz wszelkie inne informacje, które są wymagane.
Sprawdzenie online
Na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości możesz samodzielnie sprawdzić, czy hipoteka wciąż jest widoczna w księdze wieczystej Twojej nieruchomości. Wystarczy wejść na stronę ekw.ms.gov.pl (Elektroniczne Księgi Wieczyste) i podać jej numer.
Przez notariusza
Skonsultuj się z notariuszem, który był zaangażowany w proces wykreślenia hipoteki. Notariusz może posiadać aktualne informacje na temat statusu wykreślenia i potwierdzić, czy hipoteka została skutecznie usunięta z księgi wieczystej.
Czy sąd może odrzucić wniosek o wykreślenie hipoteki?
Tak, sąd może odrzucić wniosek o wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej w określonych sytuacjach. Istnieją różne przyczyny, które mogą skutkować odrzuceniem wniosku, jednak do najczęstszych zaliczyć można:
Brak kompletności dokumentów: Jeśli Twój wniosek lub załączone dokumenty są niekompletne, lub nie spełniają wymagań formalnych, sąd może odrzucić wniosek. Konieczne jest przestrzeganie określonych procedur i przedstawienie wszystkich niezbędnych dokumentów, które wymieniliśmy wcześniej.
Błędy formalne lub niezgodności: Jeśli wniosek zawiera istotne błędy formalne, lub niezgodności, sąd może go odrzucić. Ważne jest staranne wypełnienie wniosku zgodnie z wymaganiami prawidłowego formularza.
Brak podstaw do wykreślenia hipoteki: Jeśli sąd uzna, że nie ma wystarczających podstaw prawnych lub faktycznych do wykreślenia hipoteki, wniosek zostanie odrzucony. Na przykład, jeśli wierzyciel hipoteczny zgłosi sprzeciw lub istnieją inne zaległości, lub spory dotyczące hipoteki, sąd może podjąć decyzję o odrzuceniu wniosku.
Inne okoliczności: Istnieją również inne okoliczności, które mogą skutkować odrzuceniem wniosku o wykreślenie hipoteki. Może to obejmować na przykład sytuacje, w których sąd stwierdzi, że wnioskodawca nie jest uprawniony do wystąpienia z wnioskiem lub gdy istnieją inne ważne powody uzasadniające odrzucenie wniosku.
Źródła:
