W mediach często słyszy się o najbogatszych osobach na świecie. Wizerunki gwiazd biznesu, takich jak Elon Musk, Mark Zuckerberg lub Jeff Bezos, często trafiają na pierwsze strony gazet i portali z uwagi na ich olbrzymi wpływ na współczesny świat. Nie można przecież zaprzeczyć, że przeglądanie Instagrama lub zamawianie paczek z Amazon to nieodłączna część życia wielu z nas. Innym ciekawym aspektem, o którym mówi się rzadziej, są majątki rodzinne, które ciężko jest oszacować, a wokół nich czasami rozwija się wiele wątpliwości i teorii spiskowych. Nic dziwnego – w odróżnieniu od Marka Zuckerberga, który rozwinął swój biznes od zera, rodzina Hermès gromadzi majątek od 6 pokoleń – temat z pewnością jest fascynujący, więc zapraszamy do lektury.
Jak oficjalne źródła szacują majątki poszczególnych rodzin?
Najważniejsze oficjalne i wiarygodne źródła, z których można uzyskać rzetelne informacje, takie jak Forbes, Bloomberg czy Economist, często zajmują się analizą majątków na podstawie bardzo konkretnych danych. Do najistotniejszych czynników należą:
- Aktywa publiczne – w przypadku dużych majątków najbardziej liczy się nie saldo na koncie, a wielkość posiadanych aktywów. Po pierwsze, właściciele takich majątków są właścicielami części olbrzymich spółek, zarówno założonych przez nich, jak i firm, w które postanowili zainwestować. Posiadane aktywa mogą obejmować udziały w spółkach, akcje notowane na giełdzie oraz inne dokumenty finansowe. Przykładowo, jeśli ktoś ma 30% udziałów w spółce wartej 100 mln USD, do wysokości majątku dodawane jest 30 mln USD;
- Prywatne firmy – właściciele olbrzymich majątków często są właścicielami mniejszych firm, które nie koniecznie notowane są na giełdzie. Jeśli informacje o ich przychodach (np. sprawozdania finansowe) i aktywach są publicznie dostępne, jest to zielone światło aby oszacować kolejną część majątku;
- Aktywa materialne – zdarza się, że publicznie dostępna jest wiedza o materialnych aktywach, które wliczają się do majątku. Mowa tutaj o nieruchomościach, dziełach sztuki lub innych posiadanych dobrach. Analitycy wyceniają je wtedy na podstawie cen rynkowych;
Warto pamiętać, że każdy z powyższych czynników nie musi być dostępny publicznie – kwestia, która zastanawia i fascynuje osoby zainteresowane wielkimi majątkami to ukrywanie ich za pomocą trustów. W prawie Anglosaskim (które funkcjonuje między innymi w Wielkiej Brytanii lub USA), szczególnie wśród zamożnych ludzi popularne są struktury finansowe nazwane trustami. Ich zakładanie umożliwia ukrycie części majątku i sprawienie, że oficjalnie nie można go przypisać do danej osoby.
Analitycy więc mają do dyspozycji tylko informacje publiczne, a więc w rzeczywistości mogłoby się okazać, że szacunki te są dalekie od prawdy. Jeśli chodzi o szacowanie majątku rodziny, jest to o wiele trudniejsze zadanie niż w przypadku jednej osoby, szczególnie, jeśli rodzina jest duża i jej działalność rozprzestrzenia się na wiele krajów.
Informacje i szacunki pochodzą z portali Investopedia, Yahoo Finance oraz The Week.
Miejsce 5 – rodzina Koch (148.5 Miliarda dolarów)
Mówiąc o rodzinie Koch, na myśli ma się głównie dwie najważniejsze postacie – braci Charles’a (zmarłego w 2019 roku) oraz Davida. Są to postacie niezwykle popularne i wzbudzające kontrowersje wśród społeczeństwa, z uwagi na jawne działania mające na celu wpłynięcie na sytuację polityczną USA. Z ich wielkiego majątku wypłynęło wiele milionów dolarów, które zasilały kampanie wyborcze oraz uniwersytety i organizacje promujące ideologię zgodne z przekonaniami Koch’ów. Chociaż bracia jawnie twierdzili że nie zgadzają się z głównym nurtem partii republikańskiej, aktywnie ją wspierali, dlatego, że była najbliższa ich poglądom. Oprócz oskarżeń o manipulację demokracji, bracia byli wielokrotnie krytykowani za walkę z ruchem ekologicznym – biorąc pod uwagę ich źródła dochodu, nie ma się temu co dziwić.
Historia bogacenia się Koch’ów sięga lat 20 XX wieku, kiedy to Fredrick C. Koch, chemik inżynier opracował nowatorską metodę przetwarzania ropy naftowej na paliwo – sprawił, że można tego dokonać w tańszy i bardziej wydajny sposób. Fredrich próbował rozpocząć swoją działalność w USA, lecz natknął się na duży sprzeciw ze strony wielkich koncernów paliwowych, co zmusiło go do przeniesienia działalności do innego, bardziej przychylnego temu kraju. Wybór padł na Związek Radziecki, którego władze zaproponowały Koch’owi współpracę. Tam wybudował kilkanaście rafinerii i rozpoczął działalność na większą skalę. Za sprawą osiągniętego sukcesu, Koch mógł rozwijać biznes i budować rafinerie w innych krajach – obiekty powstały między innymi w Niemczech, Indiach i Iranie. Spółka założona w 1940 roku o nazwie Wood River Oil and Refining Company miała ugruntowane miejsce na rynku i olbrzymi kapitał, który Fred Koch wspólnie z synami Charles’em i Davidem pomnażał przez kolejne lata. W 1961 roku firma zmieniła nazwę na Koch Industries, a w 1964 r., po śmierci Freda Kocha została przejęta przez Charlesa, czyli starszego z synów. Obecnie firma Koch Industries jest jedną z największych spółek na świecie i zajmuje istotne miejsce na rynku rafineryjnym i paliwowym.
Miejsce 4 – rodzina Hermès (170,6 mld dolarów)
Rodzina prowadząca firmę zajmująca się produkcją i sprzedażą luksusowej odzieży i akcesoriów, zajmująca tak wysokie miejsce na liście najbogatszych rodzin świata może być nie lada zaskoczeniem. Pośród koncernów paliwowych i firm prowadzących sprzedaż detaliczną dla każdej klasy konsumentów, spółka Hermès zdecydowanie się wyróżnia. Nie tylko przez sektor w jakim działa, ale również bardzo długą historię marki.
Zaczyna się ona ponad 180 lat temu, bo w 1837 roku, kiedy to Thierry Hermès, niemiecki rzemieślnik, przyjechał do Paryża i otworzył tam warsztat zajmujący się wyrobem uprzęży i akcesoriów dla koni dla arystokracji. Przez kolejne lata biznes przechodził z ojca na syna, a w rękach potomka Thierr’ego Hermès’a jest po dziś dzień. W latach 20. XX wieku, wnuk założyciela, Émile-Maurice, zaprezentował pierwszą kolekcję odzieżową marki Hermès, a w 1935 roku ukazała się ikoniczna torebka Kelly Bag. Te kroki były dla firmy strzałem w dziesiątkę, ponieważ z uwagi na jakość połączoną z przełomowymi designami, ówczesne celebrytki pokochały wyroby Hermès i rozpopularyzowały je na większą skalę. Jako ciekawostkę można dodać, że Hermès był jedną z pierwszych marek, które użyły zamka błyskawicznego w luksusowej modzie, co było absolutnym przełomem dla całej branży modowej.
Obecnie Firma wyceniana jest na prawie 300 mld dolarów, a majątek rodziny Hermès szacowany jest na ponad 170 miliardów. Spółka zawdzięcza takie liczby bardzo przemyślanej strategii biznesowej oraz oczywiście renomie marki.
Miejsce 3 – rodzina Al-Thani (172,9 mld USD)
W tym zestawieniu nie mogło zabraknąć rodzin królewskich. Na trzecim miejscu plasuje się dynastia rządząca Katarem, czyli rodzina Al-Thani. Sprawuje ona nad tym państwem absolutną władzę od drugiej połowy XIX wieku. Obecnie emirem (głową państwa) jest Tamim bin Hamad Al Thani, który objął tron w 2013 roku.
Majątek rodziny Al-Thani nie jest łatwy do oszacowania z uwagi na małą ilość publicznie dostępnych danych. Według niektórych źródeł może być on wyższy o drugie tyle lub nawet przekraczać pół biliona dolarów. Według oficjalnych szacunków majątek wynosi 172,9 mld i ma dwa główne źródła:
- Złoża ropy i gazu – zatoka perska jest bardzo bogata w te surowce. Rodzina królewska, posiadając absolutną władzę, kontroluje państwowe spółki energetyczne oraz eksport ropy i gazu do innych krajów;
- Inwestycje zagraniczne – pod kontrolą rodziny Al-Thani jest również państwowy fundusz inwestycyjny, czyli Qatar Investment Authority (QIA), warty ponad 500 miliardów dolarów. Inwestuje on w wiele zagranicznych podmiotów – między innymi koncern Volkswagen, Barclays lub klub piłkarski Paris Saint-Germain, a lista jest jeszcze bardzo długa.
Oprócz tego, rodzina dysponuje jedną z największych prywatnych kolekcji dzieł sztuki na świecie.
Miejsce 2 – rodzina Al-Nahyan (323,9 mld USD)
Prawie dwukrotnie większy majątek niż rodzina królewska z Kataru, należy do rodziny sprawującej władzę nad Abu Zabi, czyli największym i najbogatszym z siedmiu emiratów tworzących Zjednoczone Emiraty Arabskie. Dzięki tak potężnemu majątkowi, członkowie rodziny Al-Nahyan odgrywają bardzo istotną rolę w światowej gospodarce i rynku inwestycyjnym oraz za sprawą olbrzymich wpływów w kraju obejmują najważniejsze stanowiska w rządzie ZEA.
Podobnie jak w przypadku rodziny Al-Thani, źródła majątku polegają na kontroli spółek energetycznych, eksporcie ropy i gazu oraz inwestycjach.
Miejsce 1 – rodzina Waltonów (432,4 mld USD)
Na szczycie podium znajduje się rodzina Waltonów. Jest to bardzo fascynujący przypadek, ponieważ historia tak wielkiego majątku jest stosunkowo bardzo krótka, a założyciel, czyli Sam Walton nie był urodzonym w luksusach dzieckiem, a synem rolnika z Oklahomy.
W 1964 roku Sam Walton wpadł na przełomowy pomysł dotyczący prowadzenia biznesu. Postanowił on otworzyć sklep detaliczny, w którym będzie sprzedawał produkty po możliwie najniższych cenach, a zysk będzie generowany poprzez wysoki obrót, a nie podnoszenie marż. Choć taka strategia może wydawać się prosta, w tamtych czasach nie była jeszcze stosowana. Po sukcesie pierwszego sklepu otwartego w mieście Rogers w Arkansas, nazwanego Walmart Discount City, Sam Walton otwierał kolejne placówki w innych małych miastach, jednocześnie dbając o jak najniższe koszty logistyki, inwestując we własne centra dystrybucji. Dzięki temu nie musiał on płacić pośrednikom, co optymalizowało koszty operacyjne. Wybierając nowe lokalizacje skupiał się na mniejszych miejscowościach, w których konkurencja była na niższym poziomie niż w dużych miastach. Za sprawą takiej strategii firma Walmart rosła w siłę i bardzo szybko, bo już w latach 80. ubiegłego wieku stała się największą siecią detaliczną w USA, a niedługo później na całym świecie.
Obecnie Walmart posiada prawie 11 000 sklepów w 19 krajach i zatrudnia około 2,1 miliona pracowników. To imperium sklepów detalicznych warte jest obecnie 778,97 miliarda dolarów, co sprawia, że członkowie rodziny Walton’ów zarabiają miliony dolarów dziennie z samych dywidend od akcji spółki.
Oczywiście jak to zwykle bywa, z wielkim biznesem powiązane są pewne kontrowersje – mimo działalności organizacji charytatywnej Walton Family Foundation, wspierającej edukację i rozwój lokalnych społeczności, członkom rodziny zarzucany jest niewielki (jak na skalę majątku) udział w globalnych inicjatywach społecznych. Oprócz tego, walmart był wielokrotnie oskarżany o zaniżanie płac oraz uniemożliwianie dostępu do pełnego etatu (co wiązałoby się z większymi benefitami dla pracowników).
