Nawet, jeśli świadomość finansowa Polaków rośnie, oszczędności zgromadzone przez nasz naród nie są zbyt wysokie, co wpływa na bezpieczeństwo nas wszystkich. W tym artykule postaramy się przeanalizować, ile oszczędności powinno się mieć, jak dojść do takiej sumy i jak ułatwić sobie oszczędzanie.
Ile oszczędności ma przeciętny Polak?
Najnowsze dane wskazują, że przeciętny Polak ma odłożone około 36 tysięcy złotych, choć informacja ta pochodzi z 2022 roku. Z drugiej strony, rozkład oszczędności jest w naszym kraju niezwykle nierówny – aż 43% ankietowanych deklarowało całkowity brak środków na czarną godzinę.
Co istotne, dysproporcje są widoczne również w ujęciu demograficznym – najmniej oszczędzają osoby w wieku 19-29 lat, najwięcej osoby po 60 roku życia. Jest to zjawisko powszechne niemalże na całym świecie, jednak warto zaznaczyć, że wiele państw rozwiniętych, takich jak choćby Norwegia, oferuje swoim obywatelom znacznie więcej atrakcyjnych rozwiązań.
W ujęciu globalnym, jesteśmy daleko w tyle za wieloma nacjami – przeciętny Amerykanin dysponuje około 65 tysiącami dolarów oszczędności, choć w przypadku tego narodu również występuje bardzo wyraźne rozwarstwienie – połowa ankietowanych osób nie ma nawet dolara, 25% ma mniej niż 100,000, natomiast czwarty kwartyl dysponuje sumami przekraczającymi 100 tysięcy.
Z danych Eurostatu wynika z kolei, że przeciętny Europejczyk odkłada około 12,7% swoich rocznych dochodów i choć nie dotarliśmy do wyliczeń dotyczących wyłącznie naszych rodaków jesteśmy skłonni założyć, że niestety zaniżamy tę średnią. Z punktu widzenia finansów osobistych, niezwykle rozsądnym narodem są z kolei Szwajcarzy, którzy statystycznie odkładają ponad 15% swoich zarobków, jednak jest to możliwe dzięki bardzo wysokim dochodom tego społeczeństwa (średnio 40 000 USD netto w ujęciu rocznym).
Dla dopełnienia obrazu sytuacji warto odnieść się jeszcze do zarobków w naszym kraju – w 2022 roku, wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wynosiło średnio 7000 złotych, obecnie jest to 8145 złotych. Przed dwoma laty, zarobki w mikroprzedsiębiorstwach były jednak wyraźnie niższe i oscylowały wokół 4300 brutto, obecnie 5363 zł. Dla porządku dodajmy, że mediana, a więc wartość średnia, została oszacowana na kwotę 5600 złotych brutto, natomiast dziś, jest to 6550 złotych.
W praktyce, przeciętny Polak ma zatem nieco ponad pięciokrotność swoich dochodów, jednak z dużą dozą prawdopodobieństwa możemy założyć, że zdecydowana większość narodowych oszczędności spoczywa w rękach osób zarabiających medianę lub powyżej. Ponownie, jest to zjawisko powszechne na całym świecie, choć z pewnością nie napawa optymizmem.
Aby zachować dziennikarską uczciwość musimy również zaznaczyć, że oszczędzanie jest dla wielu z nas bardzo trudne, o ile nie niemożliwe. Nawet 90% osób zatrudnionych w mikroprzedsiębiorstwach (do 9 osób) zarabia minimalną pensję dopuszczaną przez ustawę, co przy wysokich kosztach życia, zwłaszcza w miastach, ogranicza dochód rozporządzalny niemal do zera.
W jakiej formie Polacy trzymają oszczędności?
Poduszka finansowa przeciętnego Polaka ma bardzo konserwatywny charakter – według raportu Velo Banku, aż 33% z nas korzysta z kont oszczędnościowych, 25% używa w tym celu popularnych rachunków ROR, 22% zakłada lokaty, 10% decyduje się na inwestowanie w złoto i nieruchomości, a 9% kupuje waluty obce.
Raport VELO nie odnosi się jednak do aktywów inwestycyjnych, takich jak obligacje skarbowe, akcje, kryptowaluty czy też kontrakty CFD. Według KDPW, liczba rachunków maklerskich w 2024 roku przekroczyła 1,86 miliona, co stanowi wzrost o ponad pół miliona względem kwietnia 2010 roku.
Sprawdź również: Co to jest poduszka finansowa? Wszystko co musisz wiedzieć o rezerwie na czarną godzinę.
Statystyki obrazują dużą nieufność ze strony Polaków – boimy się podejmować ryzyka, nawet takiego, które skutkuje istotnie wyższymi stopami zwrotu. Decydujemy się głównie na konta oszczędnościowe i lokaty, a przerażająco duża część z nas trzyma się jedynie zwykłych rachunków bankowych, które oferują dalece niezadowalające oprocentowanie.
Taki stan rzeczy może jednak wynikać z jeszcze jednego, równie przykrego zjawiska – nasze oszczędności często są uszczuplane, na przykład przez niespodziewane sytuacje losowe. Niskie dochody sprawiają, że wizyta u prywatnego lekarza, zakup nowego telefonu lub wyjazd na wakacje w istotnym stopniu odbijają się na rezerwach na czarną godzinę. Nie musimy chyba dzielić się naszą opinią na ten temat – siałoby to tylko defetyzm.
Ile oszczędności powinienem mieć, aby moja emerytura była komfortowa?
Autor bloga Inwestomat.eu w jednym ze swoich wpisów zauważył, że przejście nad przedwczesną emeryturę jest uzasadnione, jeśli Twoje miesięczne wydatki nie przekraczają 4% wartości zgromadzonych środków na rachunku maklerskim. Jest to poziom, przy których najprawdopodobniej będziesz w stanie utrzymywać się z dywidendy bez konieczności upłynniania akcji, co jest oczywiście najlepszym możliwym scenariuszem – nie będziesz podcinać gałęzi, na której siedzisz.
Zasada 4% jest rozsądnym postulatem, jednak nie uwzględnia ona dodatkowych przychodów w postaci emerytury wypłacanej przez ZUS. Choć państwowe świadczenie z pewnością nie będzie wysokie, najprawdopodobniej będzie ono stanowić równowartość dzisiejszych 2500-3500 złotych netto.
Naszym zdaniem, sumą dającą komfortowy poziom życia na starość jest około 6000 złotych miesięcznie, czyli 72 tysiące złotych rocznie. Podążając za zasadą 4%, powinieneś zatem zgromadzić około 1 800 000 złotych w postaci oszczędności emerytalnych, jednak jeśli do bilansu dodamy 2000 złotych od ZUS, wartość portfela na poziomie 1 200 000 złotych powinna być wystarczająca.
Jakie oszczędności powinien mieć 20 latek?
Mając 20 lat, najprawdopodobniej pracujesz w ograniczonym wymiarze godzinowym lub nie pracujesz w ogóle, zatem bardzo trudno będzie Ci zebrać pokaźną sumę oszczędności. W wieku 20-25 lat, bardzo często decydujemy się również na pierwsze zobowiązania finansowe i wydatki – samochód, pierwsza przeprowadzka, studia czy też zagraniczne wyjazdy pochłaniają bardzo duże ilości gotówki, co wyraźnie utrudnia inwestowanie czy też odkładania pieniędzy na później.
Na dobrą sprawę, mając 20 lat powinieneś mieć po prostu jakiekolwiek oszczędności – zbieranie 100, 150 czy 200 złotych miesięcznie nie uczyni Cię bogatym, jednak pomoże Ci w budowaniu zdrowych nawyków finansowych. Jeśli w tym wieku masz od 5 do 10 tysięcy złotych, możesz być z siebie zadowolony.
Ile mogę mieć na emeryturze, jeśli w wieku 20 lat mam 10 tysięcy złotych i dokładam do swojego portfela po 100 złotych miesięcznie? Przy realistycznych założeniach, a więc 7% rocznie i 45-letnim horyzoncie inwestycyjnym, nawet 613 tysięcy złotych. Jeśli jednak chciałbyś trzymać się modelowej kwoty 1 200 000 złotych na koniec przygody z inwestowaniem, z zerowym kapitałem na starcie, powinieneś odkładać około 320 złotych miesięcznie.
Jakie oszczędności powinien mieć 25 latek?
Mając 25 lat, prawdopodobnie ukończyłeś już studia i od roku lub dwóch pracujesz w pełnym wymiarze godzinowym. Wciąż nie masz jeszcze ugruntowanej sytuacji finansowej, a ze względu na stosunkowo małę doświadczenie zawodowe najprawdopodobniej nie masz jeszcze wysokich dochodów, choć przed Tobą zaczyna pojawiać się jeden z największych wydatków z jakimi kiedykolwiek przyjdzie Ci się zmierzyć. Mamy na myśli oczywiście zakup mieszkania, który najpewniej pochłonie równowartość Twoich rocznych, a być może nawet dwuletnich zarobków w formie wkładu własnego do kredytu.
Zakładając, że bardzo zależy Ci na bezpieczeństwie finansowym jak i dobrej emeryturze, warto abyś jak najszybciej zebrał pieniądze na wkład własny, dlatego w optymalnym scenariuszu, Twoje oszczędności będą już zawierać się w przedziale od 15 do 30 tysięcy złotych, choć szczególnie pracowite i uzdolnione osoby będą dysponowały większymi środkami, przekraczającymi nawet 50 tysięcy złotych. Średnio, będzie to jednak około 15 tysięcy.
Jeśli myślisz o zakupie mieszkania, inwestowanie zbieranych środków może nie być dobrym pomysłem ze względu na realną możliwość odniesienia strat – wkład własny chcesz przecież budować przez rok, dwa lub trzy, a nie przez 2 dekady. Jeżeli jednak masz już swoją nieruchomość lub otrzymasz ją od rodziców, warto abyś dokładał do swojego portfela nie mniej niż 300 złotych miesięcznie. Taka kwota, w perspektywie 40 lat i 15 tysiącach złotych na start może przełożyć się się na imponujący milion kapitału emerytalnego. Zaczynając bez jakichkolwiek oszczędności i nastawiając się na 1 200 000 złotych w postaci oszczędności emerytalnych, już teraz nastaw się na inwestowanie 460 PLN co miesiąc.
Sprawdź również: Jak zaplanować budżet domowy: 4 niezbędne wskazówki
Jakie oszczędności powinien mieć 30 latek?
Mając za sobą 30 lat życia, prawdopodobnie dotarłeś już do względnie stabilnej sytuacji życiowej i zawodowej – być może jesteś już po ślubie i istnieje szansa, że masz już dziecko lub wkrótce zostaniesz rodzicem. Wydatki są oczywiście wysokie, jednak podążają za nimi podwyżki wynagrodzenia i rosnąca pozycja zawodowa, przez co Twój dochód rozporządzalny jest prawdopodobnie o wiele wyższy niż jeszcze kilka lat temu.
Z punktu widzenia finansów osobistych, osoby w wieku około 30 lat znajdują się na rozdrożu – z jednej strony, być może masz już kredyt hipoteczny który praktycznie zawsze opłaca się nadpłacać, a z drugiej, jest to moment, w którym zdecydowanie powinieneś zastanowić się nad swoją emeryturą. Naszym zdaniem, obydwie ścieżki są dobre, ale jeśli cenisz sobie przede wszystkim bezpieczeństwo, zmniejszanie zadłużenia może być lepszym, bo bardziej komfortowym wyborem.
Niezależnie od nastawienia do kredytu hipotecznego, w tym wieku musisz już mieć poduszkę finansową i byłoby doskonale, gdyby wynosiła ona trzykrotność Twoich miesięcznych kosztów utrzymania. Taka suma wyraźnie podniesie poziom Twojej niezależności i uchroni Cię przed długami.
Nastawiając się na komfortową emeryturę, powinieneś przeznaczać na nią nie mniej niż 300, a najlepiej około 500 złotych miesięcznie. To już odczuwalna kwota, jednak w perspektywie 35 lat i 20 tysiącach na start, jesteś w stanie wygenerować z niej potencjalne 1,65 miliona złotych oszczędności emerytalnych. To już naprawdę pokaźna suma, która zapewni Ci ponadprzeciętnie komfortową starość. Jeżeli masz nieco niższe oczekiwania i brak środków do inwestowania na start, około 650 złotych miesięcznie powinno przynieść Ci łącznie wspomniane już 1 200 000 PLN na starość.
Jakie oszczędności powinien mieć 35 i 40 latek?
Mając 35-40 lat, powoli zbliżasz się do szczytu swojej wydajności w pracy, być może masz już ugruntowaną sytuację rodzinną i najpewniej nie masz już tak wysokich wydatków jak jeszcze kilka lat temu. W połączeniu z rosnącymi zarobkami, wzrasta Twój dochód rozporządzalny. Z jednej strony, jest to doskonały czas na budowanie wolności finansowej i komfortowej emerytury, a z drugiej, to właśnie czwarta dekada życia jest okresem, kiedy to szczególnie chętnie kupujemy drogie samochody, jeździmy na kosztowne wakacje czy po prostu, tracimy kontrolę nad domowym budżetem.
Wiek około 40 lat to ostatni moment na skorzystanie z magii procentu składanego – każde 5 lat przekłada się na utratę nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych w postaci odsetek, które mógłby wypracować gromadzony kapitał.
Jako, że pracujesz już 15, a może nawet 20 lat, wypada dysponować oszczędnościami – bardziej przedsiębiorczym osobom uda się odłożyć 100, 150, a może nawet 200 tysięcy złotych
Myśląc o emeryturze na wysokim poziomie, musisz nastawiać się na wyraźnie wyższe tempo oszczędzania – aby osiągnąć wspomniane już 1,65 miliona z kapitałem startowym na poziomie 20 tysięcy złotych, musisz odkładać około 800 złotych miesięcznie, a jeśli na oszczędzanie zostało Ci 30 lat, kwota ta wzrośnie do 1200 złotych.
Dążac do kwoty 1 200 000 złotych przy braku wkładu początkowego, 35-latek musi oszczędzać nie mniej niż 1000 złotych miesięcznie. Jeśli jednak wstrzyma się z tą decyzją na kolejne 5 lat, z budżetu domowego trzeba będzie wygospodarować 1,5 tysiąca co miesiąc!
Jakie oszczędności powinien mieć 50 latek?
Przeciętny Europejczyk zarabia najwięcej, gdy znajduje się w przedziale wiekowym 50-64 lata. Jeśli nie odbiegasz od średniej, najprawdopodobniej dysponujesz pokaźnym dochodem rozporządzalnym, który powinien zapewnić Ci stosunkowo duże możliwości odkładania pieniędzy. Dodajmy jednak, że do emerytury jest Ci już bliżej niż dalej, dlatego nadchodząca dekada Twojego życia powinna upłynąć Ci pod znakiem budowania bezpieczeństwa finansowego.
Choć procent składany dalej będzie Twoim pomocnikiem, efekty jego działania nie będą już tak spektakularne. Warto również pamiętać o coraz mniejszej tolerancji na ryzyko – rozsądnym będzie ograniczenie ekspozycji na akcje i stopniowe zwiększanie udziału obligacji skarbowych, które mają niestety niższe oprocentowanie.
W związku z mniejszym apetytem na ryzyko, oczekiwane stopy zwrotu z portfela emerytalnego 50-latka będą mniejsze – na potrzeby kalkulacji przyjęliśmy 5% rocznie. Zakładając, że przez następne 15 lat będziesz inwestować 2 tysiące złotych miesięczne, zgromadzenie około 540 tysięcy złotych nie powinno być problemem. Jeśli jednak zwiększysz rentowność portfela, na przykład poprzez korzystanie z IKE i IKZE, a tym samym uzyskasz około 6,2% w skali roku, zgarniesz o 54 tysiące więcej w samych odsetkach. Osoby o większych dochodach mogą zdecydować się na alokację większych środków i w tym wypadku, wpłata na poziomie 2500 złotych netto przełoży się na ponad 740 tysięcy w oszczędnościach emerytalnych. To już naprawdę miły dla oka wynik.
Uzbieranie sumy 1,2 miliona złotych na przestrzeni 15 lat jest już niezwykle trudne – przy założeniu 7% w skali roku, będzie to się to wiązało z odkładaniem przeszło 3800 złotych każdego miesiąca. Jeśli zaś myślisz o bardziej konserwatywnym inwestowaniu ze stopą zwrotu rzędu 5% w skali roku, przyjdzie Ci oszczędzać aż 4500 pln co miesiąc.
Sprawdź również: Skuteczne oszczędzanie – poradnik dla początkujących
Jakie oszczędności powinien mieć 60 latek?
Mając 60 lat, zdecydowana większość Polek i Polaków wciąż pozostaje w dobrym zdrowiu, ma samodzielne dzieci i ugruntowaną sytuację zawodową. Jest to jednak czas, w którym nasze dochody zaczynają spadać – duży odsetek osób w przedziale 60-65 lat rezygnuje ze zmieniania pracy na rzecz spokojnego, choć prawdopodobnie mniej dochodowego wyczekiwania na emeryturę. To czas na “odrywanie kuponów”.
Naszym zdaniem, jeśli do emerytury zostało Ci mniej niż 10 lat a do tej pory nie odkładałeś pieniędzy, podejmowanie ryzykownych decyzji inwestycyjnych nie jest rozsądne. Wyższe stopy zwrotu z zebranego kapitału nie dadzą Ci już tak dużych zysków ze względu na osłabiony efekt procentu składanego, jednak zaufaj nam – każda złotówka zebrana teraz, podniesie poziom Twojego bezpieczeństwa i komfortu w przyszłości.
Oszczędzając 1000 złotych miesięcznie przez 5 lat i inwestując te środki na 5% rocznie, jesteś w stanie uzyskać 68 tysięcy złotych kapitału. Zakładając, że będziesz korzystać z tych środków przez 20 lat, możesz liczyć na prawie 300 złotych miesięcznie dodatkowej emerytury. Nie jest to porywający wynik, jednak mówimy o sumie, która będzie odczuwalna dla większości z nas.
W co inwestować pieniądze na emeryturę?
Gromadząc oszczędności emerytalne, kierujemy się trzema zasadniczymi założeniami:
Bezpieczeństwo
Budząc się za 30 lat nie możesz dowiedzieć się, że nie masz za co żyć. Takie doświadczenie zawsze będzie przerażające, jednak jeśli przytrafiłoby Ci się to na kilka lat po odejściu z pracy, skala problemu będzie jeszcze poważniejsza.
Bezpieczeństwo w przechowywaniu oszczędności emerytalnych i stabilność wybranych przez Ciebie inwestycji powinno być absolutnym priorytetem. Wyższa o 2 punkty procentowe stopa zwrotu nic Ci nie da, jeśli stracisz wszystkie swoje środki w związku z załamaniem koniunktury na rynkach.
Aby podnieść poziom bezpieczeństwa i stabilności potrfela, na około 10 lat przed planowanym przejściem na emeryturę warto stopniowo zwiększać udział bezpiecznych aktywów takich jak obligacje i akcje spółek typu blue chip o niskiej zmienności cen.
Długi horyzont inwestycyjny
Z każdym rokiem, młodzi Polacy inwestują coraz chętniej, rośnie również świadomość na temat fatalnych prognoz emerytalnych. Wielu z nas zaczyna myśleć na emeryturze mając 30-40 lat, przez co strategia gromadzenia oszczędności na przyszłość powinna przewidywać horyzont na poziomie około 25-35 lat.
W początkowej fazie cyklu życia inwestora, wybieranie zbyt konserwatywnych aktywów może nie być rozsądne – w zamian za większą stabilność, wyraźnie obniżasz stopy zwrotu, które powinny być Twoim głównym celem. Dysponując stosunkowo niewielkim kapitałem i bardzo dużą ilością czasu, powinieneś być gotowy na możliwość pojawienia się okresowych spadków, które po kilku lub kilkunastu latach i tak nie będą dla Ciebie odczuwalne.
Niski stopień zaangażowania inwestora
Zdecydowana większość z nas nie ma czasu na aktywne prowadzenie swoich inwestycji i nie chce go na ten cel przeznaczać. Modelowy portfel gromadzący oszczędności emerytalne powinien być zatem jak najbardziej bezobsługowy i nie może angażować zbyt dużo energii.
W czym zatem odkładać środki?
Naszym zdaniem, bezpiecznym rozwiązaniem będą ETF’y z ekspozycją na szeroki rynek akcji, najlepiej na indeks SP500, na którym notowane jest około 70% całej wartości globalnego rynku. ETF’y od największych funduszy inwestycyjnych świata cechują się niskim kosztem zarządzania (TER), dużą płynnością i co najmniej zadowalającą dostępnością u popularnych brokerów jak XTB, DM BOŚ, Mbank czy PKO.
Bardziej aktywni inwestorzy mogą decydować się na wszelkiej maści spółki typu growth, jednak zwłaszcza na początku, zakup akcji spółek dywidendowych może nie być dobrym pomysłem – dzielenie się zyskiem z inwestorami jest z pewnością potrzebne, jednak środki z dywidendy podlegają opodatkowaniu, co bardzo osłabia działanie procentu składanego. Na tą klasą aktywów warto zastanowić się później, gdy będziesz już zbliżać się do emerytury.
Z wiekiem, warto również rozpocząć budowę obligacyjnej części portfela. Obligacje detaliczne COI, EDO, ROS i ROD oferują dość atrakcyjne oprocentowanie przy bardzo niewielkim ryzyku utraty kapitału, która mogłaby wystąpić praktycznie tylko w przypadku bankructwa państwa.
Pamiętaj jednak, że niniejszy artykuł w żadnej ze swoich części nie stanowi porady inwestycyjnej – wszystkie stwierdzenia i informacje stanowią subiektywną opinię autora artykułu i mogą nie być optymalnym rozwiązaniem w Twojej sytuacji. Zdecydowanie najlepszym pomysłem będzie przeprowadzenie samodzielnych analiz i kalkulacji lub skorzystanie z usług wyspecjalizowanych funduszy.
Sprawdź również: Na czym polega inwestowanie pasywne? Omówienie i przykłady
Oszczędzanie na emeryturę z małym kapitałem
Mamy świadomość, że wielu Polaków nie jest w stanie odkładać 500 złotych miesięcznie, nie wspominając nawet o sumach liczonych w tysiącach. Choć w oczywisty sposób odbije się to na Twojej finansowej przyszłości, nie warto się zniechęcać – absolutnie każda kwota ma znaczenie, jednak jeśli nie dysponujesz dużymi środkami, zdecydowanie powinieneś poszukać sposobów na zwiększanie swoich zarobków, obniżanie kosztów życia i efektywniejsze lokowanie już zgromadzonych oszczędności.
O ile nie jesteś wojskowym, sędzią, prokuratorem, politykiem lub pracownikiem etatowym z naprawdę wysoką wypłatą, Twoja emerytura będzie wynosić nie więcej niż 4000 złotych brutto, a wielu przypadkach nawet 60% tej kwoty. Zgodzimy się chyba, że w takiej sytuacji, nawet 200 dodatkowych złotych zasilających Twój budżet będzie miało znaczenie, a żeby zafundować sobie taki dodatek wystarczy mieć zgromadzone około 50 tysięcy – to wciąż sporo, jednak jest to jak najbardziej osiągalna suma, zwłaszcza gdy zaczniesz odkładać ją wcześnie.
W kontekście niewielkich kwot, ponownie musimy wrócić do tematu procentu składanego, który w największym stopniu odpowiada za budowanie bogactwa. Aby uzmysłowić Ci jego siłę, posłużmy się trzema przykładami:
W wieku 20 lat, Marek postanawia odkładać 50 złotych miesięcznie, inwestując raz do roku kwotę 600 złotych w indeks SP500. Dzięki wytrwałości, jest w stanie utrzymać ten nawyk przez 50 lat. Ile zgromadzi na emeryturę?
Przy założeniu średniego zwrotu z inwestycji na poziomie 8% rocznie i kapitalizacji rocznej, Marek będzie w stanie zgromadzić nawet 360 tysięcy złotych. Zakładając, że będzie on wypłacać sobie pieniądze w równych porcjach co miesiąc, jego emerytura wzrośnie o 1500 złotych!
Tuż po ukończeniu studiów, 25-letnia Marta dostała dobrą pracę, dzięki czemu przez 15 lat była w stanie odkładać po 250 złotych miesięcznie, również inwestując w SP500. Niestety, koło 40 roku życia przestała gromadzić oszczędności na emeryturę, jednak zapomniała o swoim rachunku maklerskim.
W ciągu 15 lat, Marta zebrała około 85 tysięcy złotych. W tym przypadku, czas dalej działał na jej korzyść – na przestrzeni kolejnych 20 lat, zebrany kapitał urósł do około 400 tysięcy, co stanowi już naprawdę atrakcyjne zabezpieczenie na starość.
Rodzice Pawła postanowili zainwestować 20 tysięcy złotych w obligacje skarbowe w dniu jego narodzin z myślą o przekazaniu mu tych środków na 40 urodziny. Przez wszystkie te lata, portfel nie był zasilany nowymi środkami.
W przypadku obligacji skarbowych, stopy zwrotu nie będą aż tak wysokie – realny wynik to od 5% do 6% w skali roku. Nawet, jeśli założymy że inwestycja osiągnęła skrajnie niską wartość z tego przedziału, w ciągu 40 lat, wartość portfela powinna zbliżyć się do kwoty 148 tysięcy złotych. Jeśli jednak oprocentowanie wyniosłoby 6%, na koncie pojawiłoby się aż 220 tysięcy. Zauważ, że o 1 punkt procentowy wyższa stopa zwrotu przełożyła się na aż 72 tysiące większy zysk, a więc na 50% więcej środków.
Skąd mam wiedzieć, że moje oszczędności emerytalne będą się pomnażać?
Nie wiesz, tak samo jak nie wie tego żaden inny inwestor na Ziemii. O ile nie jesteś Warrenem Buffetem lub prezesem Blackrock Capital, jako inwestor detaliczny nie masz żadnej pewności co do przyszłych zdarzeń na rynkach finansowych.
Możemy Cię jednak zapewnić, że nawet niezbyt efektywna alokacja kapitału jest znacznie lepsza niż bezmyślna konsumpcja i z punktu widzenia finansów osobistych, przeciętne inwestowanie jest i tak ogromnym krokiem naprzód. Statystyczny Polak nie oszczędza lub oszczędza bardzo niewiele, dlatego robiąc cokolwiek, i tak będziesz mieć ogromną przewagę nad resztą społeczeństwa.
Dodajmy jednak, że upływ czasu bardzo wyraźnie zmniejsza ryzyko odniesienia strat na koniec całego cyklu życia inwestora – okresowe spadki wyceny akcji są normą i trzeba mieć tego pełną świadomość, jednak jeśli nie podejmiesz nierozsądnych działań i nie podejmiesz próby wygrania z szerokim rynkiem, zdominowanym przez profesjonalistów, w perspektywie kilku lub kilkunastu lat najprawdopodobniej zarobisz na inwestowaniu. Zbieranie oszczędności emerytalnych to nie sprint, a raczej supermaraton lub thriatlon.
Jak zwiększyć opłacalność inwestycji emerytalnych?
Przede wszystkim, zacznij oszczędzać możliwie dużo od samego początku, nawet kosztem zmniejszania dopłat do portfela w późniejszym czasie. Złotówka zgromadzona na samym początku przygody z inwestycją będzie pracować na Ciebie znacznie dłużej niż ta, którą odłożysz za dekadę.
Warto również unikać dodatkowych kosztów w postaci opłat depozytowych, prowizji czy abonamentów – pod tym względem, kluczowy będzie wybór jak najtańszego brokera. Z doświadczenia możemy stwierdzić, że w podnoszeniu rentowności inwestycji pomaga również ograniczenie ilości dokonywanych transakcji, ponieważ ogranicza to częstotliwość wymiany walut i rzadziej naraża Cię na opłacanie różnic pomiędzy ceną sprzedaży a zakupu (spread).
Wreszcie, warto wspomnieć o ogromnych korzyściach płynących z inwestowania poprzez IKE i IKZE – konta emerytalne pozwalają na uniknięcie lub odroczenie zapłaty podatku Belki, co drastycznie podnosi rentowność Twoich inwestycji. Niewypełniony limit wpłat na IKE i IKZE to po prostu strata ogromnej okazji do zarobienia pieniędzy bez dodatkowego ryzyka.
Dodajmy również, że bardzo ciekawą propozycją są także rządowe Pracownicze Plany Kapitałowe – dzięki dopłatom, ROI inwestycji emerytalnych w tej postaci jest ponadprzeciętnie wysokie i w tym przypadku również możemy mówić o “darmowym” zysku. Mamy jednak wrażenie, że poziom zaufania do PPK jest stosunkowo niski ze względu na przejęcie środków z OFE, którego kilka lat temu dokonał rząd.
Co z inflacją?
Ze względu na długi horyzont inwestycyjny, Twoje środki będą wystawione na działanie długoterminowej inflacji, która z całą pewnością nadszarpnie zgromadzone przez Ciebie bogactwo. Należy być tego świadomym od początku, choć nie powinniśmy zbytnio demonizować tego zjawiska – rosnąca inflacja co do zasady napędza również giełdę, a największym zagrożeniem dla inwestora będzie nie tyle spadek wartości nabywczej zgromadzonych przez niego środków, co raczej spadająca stopa oszczędności, ponieważ będzie on więcej wydawać na swoje utrzymanie.
Weź również pod uwagę, że historycznie rzecz biorąc, średnioroczna stopa inflacji nie wynosi 5, 7 czy 10%. Średni poziom inflacji CPI w Polsce na przestrzeni ostatnich 5 lat wynosił co prawda 7,3%, jednak analizując ostatnią dekadę dojdziemy do wartości 3,8%, a analizując 20 lat otrzymamy zaledwie 3,3%. Taką wartość uda Ci się bez problemu pokonać nawet za pomocą niezbyt agresywnej strategii inwestycyjnej, a jeśli większość środków ulokujesz w akcjach lub ETF-ach, ROI powinno być 2, a nawet 3 razy wyższe niż stopa inflacji. Ponownie, kluczem do Twojego sukcesu inwestycyjnego będzie czas, ponieważ będzie on niwelował krótkotrwałe, negatywne zjawiska.
Sprawdź również: Ile wynosi inflacja w Polsce? Aktualne dane na temat inflacji
Podsumowanie
Mamy nadzieję, że ten artykuł okazał się pomocny i uświadomił Ci, jak krytyczny w kontekście budowania oszczędności emerytalnych jest czas. Pamiętaj, że nigdy nie jest za późno na inwestowanie i nawet, jeśli do emerytury zostały Ci 3 lub 4 lata, dzięki odpowiedniemu podejściu jesteś w stanie zarobić dodatkowe pieniądze, które zapewnią Ci wyższy poziom życia i uchronią Cię przed niektórymi problemami.
Koniecznie przeczytaj:
